ข้ามไปเนื้อหา

ความเอียงของวงโคจร

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ภาพแสดงความเอียงของวงโคจร

ความเอียงของวงโคจร (อังกฤษ: inclination) เป็นหนึ่งในองค์ประกอบของวงโคจร หมายถึงมุมระหว่างระนาบของวงโคจรกับระนาบอ้างอิง

ความเอียงของวงโคจร เป็นหนึ่งใน 6 องค์ประกอบของวงโคจร ใช้อธิบายถึงรูปร่างและทิศทางของวงโคจรของวัตถุท้องฟ้า นับเป็นระยะเชิงมุมของระนาบวงโคจรเทียบกับระนาบอ้างอิง (โดยมากมักใช้เส้นศูนย์สูตรหรือเส้นสุริยวิถีของดาวฤกษ์แม่ในระบบ และมีหน่วยเป็นองศา)[1]

สำหรับระบบสุริยะ ความเอียงของวงโคจร (คือ i ในภาพด้านข้าง) ของดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง ๆ จะเท่ากับมุมระหว่างระนาบของวงโคจรของดาวเคราะห์นั้นกับเส้นสุริยวิถี ซึ่งเป็นระนาบที่เป็นเส้นทางโคจรของโลก[2] นอกจากนี้ยังสามารถวัดได้โดยเปรียบเทียบกับระนาบอื่น ๆ เช่น เทียบกับเส้นศูนย์สูตรของดวงอาทิตย์ หรือเทียบกับระนาบโคจรของดาวพฤหัสบดี แต่การใช้เส้นสุริยวิถีในการอ้างอิงจะเหมาะสมกับผู้สังเกตการณ์บนโลกมากกว่า วงโคจรของดาวเคราะห์ส่วนใหญ่ในระบบสุริยะของเรามีค่าความเอียงของวงโคจรค่อนข้างน้อย ไม่ว่าจะเปรียบเทียบกันเองหรือเทียบกับเส้นศูนย์สูตรของดวงอาทิตย์ก็ตาม มีข้อยกเว้นก็เพียงในบรรดาดาวเคราะห์แคระ เช่น พลูโต และ เอริส ซึ่งมีค่าความเอียงของวงโคจรเทียบกับสุริยวิถีสูงถึง 17 องศาและ 44 องศาตามลำดับ ดาวเคราะห์น้อยขนาดใหญ่ เช่น พัลลัส ก็มีความเอียงของวงโคจรสูงถึง 34 องศา สำหรับดาวเคราะห์นอกระบบ ยังไม่ค่อยมีการวัดความเอียงของวงโคจร ทราบได้แต่เพียงมวลต่ำสุดของมันเท่านั้น ซึ่งหมายถึง ดาวเคราะห์นอกระบบบางดวงที่แท้อาจเป็นดาวแคระน้ำตาล หรือเป็นดาวแคระแดงที่จางมาก ๆ ก็ได้ มีแต่เพียงดาวเคราะห์ที่ตรวจพบการเคลื่อนผ่าน และที่ตรวจจับด้วยวิธีมาตรดาราศาสตร์ จึงสามารถทราบถึงความเอียงของวงโคจร และบางทีอาจทราบถึงมวลที่แท้จริงได้ ในช่วงคริสต์ทศวรรษ 2010 ข้างหน้านี้ น่าจะมีการตรวจวัดความเอียงของวงโคจรและมวลที่แท้จริงของดาวเคราะห์นอกระบบจำนวนมากได้เพิ่มขึ้น โดยใช้การสังเกตการณ์ในอวกาศผ่านปฏิบัติการต่าง ๆ เช่น ดาวเทียมไกอา, Space Interferometry Mission, และ กล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เว็บบ์

ความเอียงของวงโคจร
ชื่อ ความเอียงวงโคจร
เทียบกับสุริยวิถี (°)
ความเอียงวงโคจรเทียบกับ
เส้นศูนย์สูตรของดวงอาทิตย์
(°)
ความเอียงวงโคจร
เทียบกับ Invariable plane[3] (°)
ดาวเคราะห์คล้ายโลก ดาวพุธ 7.01 3.38 6.34
ดาวศุกร์ 3.39 3.86 2.19
โลก N/A 7.155 1.57
ดาวอังคาร 1.85 5.65 1.67
ดาวแก๊สยักษ์ ดาวพฤหัสบดี 1.31 6.09 0.32
ดาวเสาร์ 2.49 5.51 0.93
ดาวยูเรนัส 0.77 6.48 1.02
ดาวเนปจูน 1.77 6.43 0.72

อ้างอิง

[แก้]
  1. Chobotov, Vladimir A. (2002). Orbital Mechanics (3rd ed.). AIAA. pp. 28–30, . ISBN 1563475375.{{cite book}}: CS1 maint: extra punctuation (ลิงก์)
  2. McBride, Neil; Bland, Philip A.; Gilmour, Iain (2004). An Introduction to the Solar System. Cambridge University Press. p. 248. ISBN 0521546206.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  3. "The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter". 2009-04-03. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-04-20. สืบค้นเมื่อ 2009-04-10. (produced with Solex 10 เก็บถาวร 2008-12-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน written by Aldo Vitagliano)