ขบวนการเลอทราวาย

หวอ เงวียน ซ้าป ในปี พ.ศ. 2551 ในอดีตคือบรรณาธิการหนังสือพิมพ์เลอทราวาย

ขบวนการเลอทราวาย (Le Travail Movement) เป็นขบวนการต่อต้านฝรั่งเศส นำโดยปัญญาชนในเวียดนาม ใน พ.ศ. 2479 โดยการออกหนังสือพิมพ์เลอทราวาย ขบวนการนี้ดำเนินการอยู่ 7 เดือนตั้งแต่กันยายน พ.ศ. 2479 – เมษายน พ.ศ. 2480

ตั้งแต่ราว พ.ศ. 2434 เป็นต้นมา ฝรั่งเศสมีปัญหาสังคมมากมายทำให้แนวคิดสังคมนิยมและคอมมิวนิสต์เข้ามาในประเทศและแพร่มาถึงอาณานิคมของฝรั่งเศสด้วย พ.ศ. 2479 เป็นปีที่พรรคคอมมิวนิสต์ฝรั่งเศสและพรรคสังคมนิยมร่วมมือกันเป็นแนวร่วมประชาชน ในเวียดนาม หวอ เงวียน ซ้าป ซึ่งเป็นนักเรียนในโรงเรียนมัธยมอาลแบร์ ซาโร ในฮานอย เวียดนามเหนือ ได้นำแนวคิดนี้มาเป็นเครื่องมือในการต่อต้านระบอบอาณานิคม ซ้าปได้ร่วมมือกับนักเรียนในโรงเรียนออกหนังสือพิมพ์ชื่อเลอทราวาย เป็นหนังสือพิมพ์แนวสังคมนิยม ตีพิมพ์เป็นภาษาฝรั่งเศส ฉบับแรกตีพิมพ์เมื่อ 16 กันยายน พ.ศ. 2479 โดยซ้าปเป็นบรรณาธิการ เจื่อง จิง เข้าร่วมด้วยเมื่อเขาถูกปล่อยออกจากคุก ฝั่ม วัน ด่ง ได้เข้าร่วมในขบวนการนี้ด้วย

ก่อนหน้านั้น ซ้าปเคยตีพิมพ์หนังสือพิมพ์ชื่อจิตวิญญาณเยาวชนเป็นภาษาเวียดนาม โดยเป็นการเรียกร้องประชาธิปไตยและให้ปล่อยนักโทษการเมือง ซึ่งถือเป็นหนังสือพิมพ์ฉบับแรกที่ตีพิมพ์เป็นภาษาเวียดนาม โดยตีพิมพ์เมื่อ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2479 แม้จะประสบความสำเร็จมากแต่ก็ถูกสั่งปิดหลังจากตีพิมพ์ไปได้ 5 ฉบับ ซ้าปจึงออกหนังสือพิมพ์เลอทราวายเป็นภาษาฝรั่งเศส มีนักเรียนในโรงเรียนเข้าร่วมด้วยจำนวนมากแม้ว่าจะไม่มีความรู้เกี่ยวกับคอมมิวนิสต์ ในที่สุด ฝรั่งเศสห้ามตีพิมพ์หนังสือพิมพ์เลอทราวายเมื่อ 16 เมษายน พ.ศ. 2479 หลังจากที่ตีพิมพ์ไปแล้ว 30 ฉบับในเวลา 7 เดือน

แหล่งข้อมูลอื่น

1. European History Quarterly, Vol. 30, No. 2, 147-184 (2000) © 2000 SAGE Publications - The Plight of the Able-bodied Poor and the Unemployed in Urban France, 1880-1914 - Timothy B. Smith - Queen's University, Kingston, Ontario

2. Journal of Third World Studies, Fall 2003 by Currey, Cecil B - Senior General Vo Nguyên Giap remembers.