การออกแบบให้หมดอายุขัย
ในเศรษฐศาสตร์และการออกแบบอุตสาหกรรม การออกแบบให้หมดอายุขัย[2] หรือ การออกแบบให้หมดอายุก่อนวัยอันควร (อังกฤษ: planned obsolescence, built-in obsolescence หรือ premature obsolescence) เป็นนโยบายในการวางแผนหรืออกแบบผลิตภัณฑ์ให้มีอายุขัยการใช้งานที่จำกัด หรือออกแบบให้ออกมาอ่อนแอเพื่อที่จะถูกทิ้ง (obsolete) หลังจากการใช้เป็นช่วงเวลาหนึ่งที่ประเมินมาแล้ว เมื่อสิ้นสุดอายุขัยที่กำหนด ผลิตภัณฑ์อาจไม่สามารถใช้งานได้หรือตกยุค[3] วิธีคิดเบื้องหลังแผนนี้คือการสร้างปริมาตรการค้าในระยะยาวผ่านการลดทอนเวลาระหว่างการซื้อผลิตภัณฑ์ หรือที่เรียกว่า "การย่นย่อวัฏจักรการเปลี่ยนทดแทน" (shortening the replacement cycle)[4] การลดอายุขัยการใช้งานของผลิตภัณฑ์ลงโดยจงใจนำไปสู่การที่ผู้บริโภคมีความจำเป็นต้องซื้อสินค้าใหม่อยู่เรื่อย ๆ[5]
การออกแบบให้หมดอายุขัยมักจะทำงานได้ดีที่สุดในกรณีที่ผู้ผลิตอย่างน้อยมีคู่แข่งน้อยรายในตลาด[6]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ Annual model change was the result of affluence, technology, advertising. Automotive News, September 14, 2008
- ↑ ปรากฏใช้คำนี้ใน The Momentum และ ADay
- ↑ Bulow, Jeremy (November 1986). "An Economic Theory of Planned Obsolescence" (PDF). The Quarterly Journal of Economics. Oxford University Press. 101 (4): 729–749. doi:10.2307/1884176. JSTOR 1884176. S2CID 154545959. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-07-19.
- ↑ Bidgoli, Hossein (2010). The Handbook of Technology Management, Supply Chain Management, Marketing and Advertising, and Global Management. Wiley. p. 296. ISBN 978-0470249482.
- ↑ Giles Slade (2006), "Made to Break: Technology and Obsolescence in America", Harvard University Press, p5.
- ↑ Orbach, Barak (2004). "The Durapolist Puzzle: Monopoly Power in Durable-Goods Market". Yale Journal on Regulation. 21: 67–118. SSRN 496175.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
- Taiwo K. Aladeojebi (Jun 2013). "Planned Obsolescence" (PDF). International Journal of Scientific & Engineering Research. 4 (6): 1504–1508. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-11-12. สืบค้นเมื่อ 2021-12-29.
- Larry A. DiMatteo and Stefan Wrbka (Spring 2019). "Planned Obsolescence and Consumer Protection: The Unregulated Extended Warranty and Service Contract Industry" (PDF). Cornell Journal of Law and Public Policy. 28 (3): 483–544.
- Daniel Keeble (Spring 2013). The Culture of Planned Obsolescence in Technology Companies (PDF) (Bachelor's thesis). Oulu University of Applied Sciences.
- Bernard London (1932). Ending the Depression Through Planned Obsolescence (PDF) (Essay). New York.
- Neil Maycroft (2009). Consumption, planned obsolescence and waste (PDF) (Internal Report). University of Lincoln. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-10-29. สืบค้นเมื่อ 2021-12-29.
- Viviane Monteiro (2018). Does the Planned Obsolescence Influence Consumer Purchase Decisions: The Effects of Cognitive Biases: Bandwagon Effect, Optimism Bias and Present Bias on Consumer Behavior (PDF) (Master's thesis). Escola de Administração de Empresas de São Paulo.