การผิดกาละ
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
การผิดกาละ (อังกฤษ: anachronism จากกรีก ἀνά ana, 'ขัด' และ χρόνος khronos, 'เวลา') คือความไม่สอดคล้องกันทางด้านลำดับเวลา โดยเฉพาะการนำบุคคล เหตุการณ์ วัตถุ คำศัพท์ภาษา และประเพณีจากช่วงเวลาที่แตกต่างกันมาจัดวางด้วยกัน ประเภทที่พบมากที่สุดของการผิดกาละคือ วัตถุที่วางผิดที่ในเวลา ประเภทอื่นได้แก่ การแสดงออกด้วยวาจา เทคโนโลยี แนวคิดเชิงปรัชญา รูปแบบดนตรี วัตถุ พืชหรือสัตว์ ประเพณี หรือสิ่งอื่นใดที่เกี่ยวข้องกับช่วงเวลาใดช่วงเวลาหนึ่งที่อยู่นอกเหนือขอบเขตของเวลาที่เหมาะสม
การผิดกาละอาจเกิดขึ้นโดยตั้งใจหรือไม่ได้ตั้งใจ การใช้ความไม่สอดคล้องตามยุคสมัยโดยเจตนาอาจนำมาใช้ในงานวรรณกรรมหรือศิลปะเพื่อช่วยให้ผู้ชมร่วมสมัยมีส่วนร่วมกับช่วงเวลาในประวัติศาสตร์ได้ง่ายขึ้น การผิดกาละโดยเจตนายังสามารถใช้เพื่อวัตถุประสงค์ในการพูด การโฆษณาชวนเชื่อ การแสดงตลก หรือการสร้างความตกตะลึงได้ การผิดกาละที่ไม่ได้ตั้งใจอาจเกิดขึ้นได้เมื่อนักเขียน ศิลปิน หรือผู้แสดงไม่ทราบถึงความแตกต่างในด้านเทคโนโลยี คำศัพท์และภาษา ประเพณีและทัศนคติ หรือแม้แต่แฟชั่นระหว่างช่วงเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ที่แตกต่างกัน