กะมัน

กะมัน

ကမန်
หญิงชาวกะมันในเจาก์พยู รัฐยะไข่ พ.ศ. 2555
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ
พม่า	50,000
ภาษา
ยะไข่
ศาสนา
อิสลาม

กะมัน (พม่า: ကမန်) คือกลุ่มชาติพันธุ์หนึ่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อาศัยอยู่ในรัฐยะไข่ ทางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศพม่า ส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม ชื่อ กะมัน มาจากคำเปอร์เซีย แปลว่า คันธนู และเป็นหนึ่งในเจ็ดชาติพันธุ์ที่ได้รับการยอมรับจากรัฐยะไข่และจากรัฐบาลพม่า ชาวกะมันหลายคนถือบัตรประชาชนสัญชาติพม่า

ประวัติ

ศาห์ สุชา (เบงกอล: শাহ সুজা) เจ้าชายแห่งโมกุลผู้ไม่ประสบความสำเร็จในการสืบราชสมบัติเป็นจักรพรรดิ ได้ลี้ราชภัยไปอาณาจักรอาระกันเมื่อ ค.ศ. 1660 พร้อมด้วยครอบครัวและผู้ติดตามจำนวนหนึ่งไปอยู่ที่เมืองมโหย่ฮ่อง เพราะหวังพระทัยว่ากษัตริย์อาระกันจะทรงอุปถัมภ์พระองค์ รวมทั้งจัดเรือพระที่นั่งให้พระองค์แสวงบุญที่เมืองมักกะฮ์ หลังจากนั้นก็มีคลื่นผู้อพยพชาวมุสลิมจากจักรวรรดิโมกุลเข้าสู่อาระกัน

พระเจ้าจันทสุธัมมา (พม่า: စန္ဒသုဓမ္မရာဇာ) กษัตริย์อาระกันทรงถวายการต้อนรับเจ้าชายโมกุลผู้นิราศเป็นอย่างดี แต่ไม่นานหลังจากนั้น ศาห์ สุชาก็ทรงคิดคดทรยศต่อพระเจ้ากรุงอาระกัน โดยเจ้าชายศาห์ สุชา พร้อมด้วยบริวาร และชาวมุสลิมในท้องถิ่นอีกจำนวน 200 คน ก่อการกระด้างกระเดื่อง เพื่อล้มล้างอำนาจกษัตริย์อาระกัน ครั้นเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1661 ศาห์ สุชาและบริวารบางส่วนถูกทหารอาระกันลอบสังหาร บรรดาพระโอรสของศาห์ สุชา ถูกปลงพระชนม์ และพระธิดาของศาห์ สุชาก็ถูกนำไปเป็นบาทบริจาริกาของพระเจ้าจันทสุธัมมา และถูกนำไปประหารในเวลาต่อมา ส่วนบริวารของศาห์ สุชาที่ยังเหลืออยู่ได้รับการแต่งตั้งเป็นราชองครักษ์พิเศษประจำพระราชสำนักอาระกัน ในตำแหน่งหน่วยพลธนูพิเศษ เรียกว่า กะมัน (เปอร์เซีย: کمان, "คันธนู")

หน่วยพลธนูกะมันนี้รวมกลุ่มกับทหารรับจ้างชาวอัฟกันจากอินเดียตอนเหนือ ตั้งตนเป็นกบฏมีอิทธิพลทางการเมืองเหนืออาณาจักรอาระกัน กระทั่ง ค.ศ. 1710 พระเจ้าจันทวิชยะที่ 1 ทรงปราบปรามกบฏ และเนรเทศชาวกะมันไปเกาะรามรี ลูกหลานของแขกกะมันยังคงอาศัยอยู่บนเกาะรามรี และบางส่วนตั้งหมู่บ้านใกล้เมืองอัคยับ

ใน ค.ศ. 1931 มีชาวกะมันอาศัยอยู่ในรัฐอาระกันจำนวน 2,686 คน

ค.ศ. 2012 ชาวกะมันได้รับผลกระทบจากเหตุจลาจลในรัฐยะไข่พอสมควร

เดือนตุลาคม ค.ศ. 2013 หลังเกิดเหตุการณ์การลอบสังหารเด็กหญิงชาวยะไข่พุทธจำนวนสองคน อายุห้าขวบและหกขวบ ในวันที่ 17 พฤศจิกายน และวันที่ 18 พฤศจิกายน ค.ศ. 2013 ส่งผลให้ชาวกะมันมุสลิมตกเป็นเป้าหมายการโจมตีจากชาวยะไข่พุทธทันที ชาวกะมันเสียชีวิตไปเจ็ดคนและอีกหลายคนต้องหนีออกนอกพื้นที่

อ้างอิง

เชิงอรรถ

บรรณานุกรม

• "The silence of the muezzin". The Economist. 2 November 2013. สืบค้นเมื่อ 15 November 2013.
• "Burma: Rohingya Muslims Face Humanitarian Crisis". Human Rights Watch. 26 March 2013. สืบค้นเมื่อ 15 November 2013.
• "Ethnic Kaman in Arakan Still Face Travel Restrictions". Narinjara. 25 June 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 November 2013. สืบค้นเมื่อ 15 November 2013.
• Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
• Schearf, Daniel (29 November 2012). "Kaman Muslims Raise Concerns of Wider Conflict". Voice of America. สืบค้นเมื่อ 15 November 2013.
• Than Tun Win. "Composition of the Different Ethnic Groups under the 8 Major National Ethnic Races in Myanmar". Embassy of the Republic of the Union of Myanmar, Brussels. สืบค้นเมื่อ 15 November 2013.
• Thant Myint-U (2011). The River of Lost Footsteps. Faber & Faber. ISBN 9780571266067.
• Yegar, Moshe (2002). Between Integration and Secession: The Muslim communities of the Southern Philippines, Southern Thailand, and Western Burma / Myanmar. Lanham, MD: Lexington Books. ISBN 0739103563.