กรุงซุ่นเทียน
กรุงซุ่นเทียน | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
เมืองหลวงของราชวงศ์หมิง、ราชวงศ์ชิง、เขตปกครองของสาธารณรัฐจีน | |||||||||
ค.ศ. 1403 – ค.ศ. 1914 | |||||||||
![]() ที่ตั้งกรุงซุ่นเทียนในมณฑลจื๋อลี่(ค.ศ. 1820) | |||||||||
ประวัติศาสตร์ | |||||||||
• ก่อตั้ง | ค.ศ. 1403 | ||||||||
• สิ้นสุด | ค.ศ. 1914 | ||||||||
| |||||||||
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ | ![]() |
กรุงซุ่นเทียน (จีน: 順天府; ยฺหวิดเพ็ง: ) เป็นเขตปกครองของราชวงศ์หมิง และราชวงศ์ชิง
ประวัติศาสตร์
[แก้]สมัยราชวงศ์หยวน เรียกว่าต้าตู ต่อมายุคราชวงศ์หมิง รัชศกหงอู่ปีแรก (ค.ศ. 1368) เดือน 8 ถูกเปลี่ยนชื่อเป็นนครเป่ยผิง และในเดือน 10 ขึ้นต่อมณฑลซานตง รัชศกหงอู่ปีที่ 2 (ค.ศ. 1369) ย้ายไปอยู่ใต้สำนักจงซูเป่ยผิง ปีต่อมาได้มีการสร้างวังเอี้ยนอ๋อง
รัชศกหย่งเล่อปีแรก (ค.ศ. 1403) สมเด็จพระจักรพรรดิเฉิงจู่โปรดเกล้าฯ ให้สถาปนานครเป่ยผิงเรียกว่าเป่ยจิง แปลว่า "ราชธานีเหนือ" พระราชทานนามใหม่ว่ากรุงซุ่นเทียน ซึ่งเทียบกับหนานจิงที่เป็น "ราชธานีใต้" คือกรุงอิ้งเทียน
หย่งเล่อปีที่ 19 (ค.ศ. 1421) มีการย้ายราชธานีทางใต้จากกรุงอิ้งเทียน ขึ้นมายังกรุงซุ่นเทียนภาคเหนือ อย่างเป็นทางการ โดยเหตุการณ์นี้ถูกเรียกว่า "หย่งเล่อย้ายราชธานี (永乐迁都)"[1]
สมัยราชวงศ์ชิง แผ่นดินเฉียนหลง มีการแบ่งเขตปกครองออกเป็น 4 เขตบริหาร และ และ 24 จังหวัด (州, โจว) และอำเภอ (县, เซี่ยน) โดยเจ้าเมือง ค่อยดูแลเรื่องของชาวฮั่น และกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ แต่ถ้าเป็นเรื่องของชาวแมนจู ในระบบชนชั้น 8 กองธง จะอยู่ภายใต้การบริหารของหน่วยบัญชาการเก้าประตู (九门提督衙门)
เขตปกครอง
[แก้]《พงศาวดารชิง》[2]:
- ช่วงต้นราชวงศ์หมิง เรียกว่านครเป่ยผิง จนถึงเจิ้งถ่งปีที่ 6 (ค.ศ. 1441) กำหนดให้เรียกเมืองหลวงอย่างเป็นทางการ แบ่งเขตปกครองเป็น 6 จังหวัด 25 อำเภอ
- ต้นรัชศกซุ่นจื่อ มีการตั้งเจ้าเมือง (府尹), รองเจ้าเมือง (府丞),จื้อจง ( 治中) ตั้งที่ว่าการ ณ เมืองจุนฮว่า (遵化) จนถูกยุบบทบาทลงเมื่อถึงต้นรัชศกคังซี
- คังซีปีที่ 15 (ค.ศ. 1676) เมืองจุนฮว่าถูกยกฐานะขึ้นเป็นมลรัฐ
- ยงเจิ้งปีที่ 9 (ค.ศ. 1731) ตั้งอำเภอหนิงเหอ
- เฉียนหลงปีที่ 8 จุนฮว่าขึ้นต่อผู้ว่ามณฑลจื๋อลี่ และเพิ่มอำเภออวี้เถียน (玉田县) กับอำเภอเฟิงรุ่น (丰润县) ให้ขึ้นกับจุนฮว่า และแบ่งการปกครองเป็น 4 เขตบริหาร ประกอบด้วย 5 จังหวัด 19 อำเภอ ดังนี้
- เขตตะวันตก (ตั้งอยู่อำเภอหว่านผิง) :จัวะโจว (涿州), อำเภอต้าซิง (大興县), อำเภอหว่านผิง (宛平县), อำเภอเหลียงเซียง (良鄉县), อำเภอฝางซาน (房山县);
- เขตเหนือ (ตั้งอยู่ชางผิงโจว) : ชางผิงโจว (昌平州), อำเภอซุ่นอี้ (順義县), อำเภอหมี่อวิ่น (密雲县), อำเภอห่วยโหล่ว (懷柔县), อำเภอผิงกู่ (平谷县);
- เขตตะวันออก (ตั้งอยู่ถงโจว) :ถงโจว (通州), จี้โจว (薊州), อำเภอเซียงเหอ (香河县), อำเภอซันเหอ (三河县), อำเภออู่ชิง (武清县), อำเภอเป่าตี (寶坻县), อำเภอหนิงเหอ (寧河县)
- เขตใต้ (ตั้งอยู่อำเภอต้าเฉิง) :ป้าโจว (霸州), อำเภอกู้อาน (固安县), อำเภอหย่งชิง (永清县), อำเภอตงอาน (東安县), อำเภอเหวินอาน (文安县), อำเภอต้าเฉิง (大城县), อำเภอเป่าติ้ง (保定县)。
แหล่งข้อมูล
[แก้]เพิ่มเติม
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ 《明史》(卷40):“顺天府元大都路,直隶中书省。洪武元年八月改为北平府。十月属山东行省。二年三月改属北平。三年四月建燕王府。永乐元年正月升为北京,改府为“顺天府”。永乐四年闰七月诏建北京宫殿,修城垣。十九年正月告成。宫城周六里一十六步,亦曰紫禁城。门八:正南第一重曰承天,第二重曰端门,第三重曰午门,东曰东华,西曰西华,北曰玄武。宫城之外为皇城,周一十八里有奇。门六:正南曰大明,东曰东安,西曰西安,北曰北安,大明门东转曰长安左,西转曰长安右。皇城之外曰京城,周四十五里。门九:正南曰丽正,正统初改曰正阳;南之左曰文明,后曰崇文;南之右曰顺城,后曰宣武;东之南曰齐化,后曰朝阳;东之北曰东直;西之南曰平则,后曰阜成;西之北曰彰仪,后曰西直;北之东曰安定;北之西曰德胜。嘉靖三十二年筑重城,包京城之南,转抱东西角楼,长二十八里。门七:正南曰永定,南之左为左安,南之右为右安,东曰广渠,东之北曰东便,西曰广宁,西之北曰西便。领州五,县二十二。弘治四年编户一十万五百一十八,口六十六万九千三十三。万历六年,户一十万一千一百三十四,口七十万六千八百六十一。”
- ↑ 《清史稿》卷五十四 志二十九/地理一/直隸/順天府