วิศวกรรมคุณค่า

วิศวกรรมคุณค่า (อังกฤษ: value engineering - VE) เป็นการศึกษาคุณค่าของ ผลิตภัณฑ์ ขั้นตอนการทำงาน สินค้า เครื่องมือ หรือ บริการอย่างเป็นขั้นตอน เพื่อพัฒนาให้สิ่งที่ถูกนำมาศึกษานั้นมีคุณค่ามากขึ้น โดยยังคงมีคุณค่าพื้นฐานของตัวมันเอง วิศวกรรมคุณค่านั้นถูกกล่าวถึงควบคู่ไปกับการบริหารโครงการ

ประวัติ

วิศวกรรมคุณค่าเริ่มพัฒนาขึ้นที่บริษัทเจเนอรัลอิเล็กทริกในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง สืบเนื่องจากสภาวะขาดแคลนในช่วงสงคราม แรงงาน วัสดุ ชิ้นส่วนมีไม่เพียงพอ ทำให้ทางวิศวกรเริ่มวางแผนที่จะเปลี่ยนแปลงรูปแบบการทำงานและหาสิ่งอื่นมาใช้ทดแทน โดยการทดแทนนั้นคำนึงถึงราคาที่ถูกลง หรือผลผลิตที่เพิ่มขึ้น หรือทั้งสองอย่างร่วมกัน ซึ่งต่อมาแนวคิดนี้ได้ถูกพัฒนาเป็นขั้นตอนและวิธีการที่ชัดเจนขึ้น โดยถูกเรียกว่า การวิเคราะห์คุณค่า (value analysis) ภายหลังวิศวกรรมคุณค่าได้กลายมาเป็นที่นิยมใช้ในหลายสาขาไม่ว่า การก่อสร้าง การขนส่ง การแพทย์ การทหาร

การพัฒนาคุณค่า

เป้าหมายของวิศวกรรมคุณค่า จะเน้นที่การพัฒนาคุณค่าของสิ่งที่นำมาศึกษา เช่น เพิ่มคุณภาพ สมรรถภาพ ความปลอดภัย ลดค่าใช้จ่ายทั้งทางตรงและค่าใช้จ่ายตลอดวงจรชีวิต ตัวอย่างของวิศวกรรมคุณค่าเช่น การเปลี่ยนเครื่องปรับอากาศจากรุ่นเก่าที่ใช้พลังงานไฟฟ้าสูง ไปเป็นเครื่องปรับอากาศที่ราคาเครื่องสูงกว่าแต่ใช้พลังงานไฟฟ้าต่ำกว่า ซึ่งเมื่อทำการคำนวณคุณค่าในระยะยาวตลอดวงจรชีวิตของเครื่องปรับอากาศ ราคาที่ต้องเสียไปจะมีค่ารวมน้อยกว่า หรือตัวอย่างการก่อสร้างถนนโดยการเปลี่ยนขั้นตอนการสร้างถนนเป็นรูปแบบใหม่แม้ว่าค่าใช้จ่ายจะสูงขั้น แต่คุณค่าด้านความปลอดภัยสูงขึ้น และค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาลดลง ซึ่งทำให้คุณค่าโดยรวมสูงกว่า ซึ่งในสหรัฐอเมริกา กรมทางหลวงของประเทศได้มีการผลักดันให้แต่ละรัฐได้มีการนำวิศวกรรมคุณค่าไปใช้ในทุกโครงการก่อสร้างทางหลวงของรัฐบาล

คุณค่าของสิ่งของไม่ได้กล่าวถึงเพียงคุณภาพของสิ่งนั้น แต่กล่าวรวมถึงคุณค่าในหลากหลายด้าน เช่น คุณค่าในด้านค่าใช้จ่าย คุณค่าในด้านราคาของตัวสิ่งนั้น คุณค่าในการใช้งาน คุณค่าในการเก็บเป็นของสะสม คุณค่าทางจิตใจ คุณค่าทางด้านความสวยงาม เป็นต้น โดยคุณค่าที่นำมาวิเคราะห์จะขึ้นอยู่กับตัวสิ่งของและกลุ่มลูกค้าเป็นหลัก