งูไทปัน

งูไทปัน
งูไทปันโพ้นทะเล (Oxyuranus microlepidotus) สีเขียวมะกอก ซึ่งเป็นงูที่มีพิษร้ายแรงที่สุดในโลก
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Reptilia
อันดับ:	Squamata
อันดับย่อย:	Serpentes
วงศ์:	Elapidae
วงศ์ย่อย:	Elapinae
สกุล:	Oxyuranus Kinghorn, 1923
ชนิด
3 ชนิด (ดูในเนื้อหา)

งูไทปัน (อังกฤษ: Taipan) เป็นสกุลของงูในวงศ์งูพิษเขี้ยวหน้า (Elapidae) ใช้ชื่อสกุลว่า Oxyuranus เป็นงูที่ได้รับการจัดอันดับให้เป็นงูกลุ่มที่มีพิษร้ายแรงที่สุดในโลก มีลำตัวยาวโดยประมาณ 2-3.6 เมตร ลักษณะลำตัวมีสีน้ำตาลปนดำ มักอาศัยอยู่ตามซอกหินในทะเลทรายของประเทศออสเตรเลีย

การกำเนิดและการขยายพันธุ์

ต้นกำเนิดของงูสกุลนี้เดิมที มีต้นกำเนิดในหมู่เกาะไทปัน แถบเอเชีย-โอเชียเนีย มีการแพร่พันธุ์อย่างกว้างขวางในประเทศออสเตรเลียด้วยสภาพภูมิอากาศ และ แหล่งอาหารที่อุดมสมบูรณ์ เช่น จิงโจ้กระเป๋า, พอสสัม, วอลลาบี นกชนิดต่าง ๆ เป็นต้น สำหรับการขยายพันธุ์จะอยู่ในช่วงฤดูร้อน งูเพศเมียจะวางไข่ราว 10-15 ฟอง และใช้เวลาฟักเป็นตัวราว 6 สัปดาห์

ความอันตราย

พิษของงูสกุลนี้เป็นที่เลื่องลือในประเทศออสเตรเลียเป็นอย่างมาก ด้วยความเร็วในการออกฤทธิ์ ของพิษที่ไปทำลายระบบประสาท ภายในเวลา 45 นาที และการกัดแต่ละครั้งสามารถฆ่ามนุษย์ได้มากถึง 100 คน นับว่ามีพิษมากกว่างูเห่าถึง 50 เท่า เชื่อว่าการที่งูไทปันต้องมีพิษร้ายแรงแบบนี้ เป็นผลมาจากการวิวัฒนาการเพื่อฆ่าได้โดยไม่ต้องเปลืองแรงมาก ซึ่งเหมาะสมเป็นอย่างมากสำหรับการใช้ชีวิตอยู่ในทะเลทราย ซึ่งเป็นสถานที่ ๆ แห้งแล้ง

ส่วนประกอบที่อยู่ในพิษ

ในน้ำพิษจะประกอบไปด้วย สารนิวโรท็อกซิน (neurotoxins) ซึ่งจะไปทำลายระบบประสาทและกล้ามเนื้อ โปรตีนโปรโคอะกูเลนท์ (procoagulants) ทำลายระบบเลือดโดยทำให้เลือดไม่แข็ง แผลที่กัดจะมีเลือดไหลตลอดเวลา สารไมโอท็อกซิน (myotoxins) ทำลายระบบกล้ามเนื้อ

การจำแนก

มีทั้งสิ้น 3 ชนิด ได้แก่

• งูไทปันธรรมดา (Oxyuranus scutellatus) แบ่งออกได้เป็น 2 ชนิดย่อย
• งูไทปันโพ้นทะเล (Oxyuranus microlepidotus) เป็นชนิดที่มีพิษร้ายแรงที่สุดในโลก
• งูไทปันกลาง (Oxyuranus temporalis)

อ้างอิง

• สมจิตร วรรณรัตนชัย. สัตว์เลื้อยคลาน. สมใจการพิมพ์, 2545, หน้า 20.
• Australian Taipan Snakes (อังกฤษ)
• เกี่ยวกับงูไทปัน เก็บถาวร 2014-03-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)