โอเยซ

โอเยซ หรือ โอเย (อังกฤษ: oyez) เป็นคำอุทานที่จะร้องขึ้นสามครั้งตามประเพณี เมื่อเปิดศาลในสหรัฐอเมริกา และหลาย ๆ ประเทศทางยุโรป

ก่อนคริสต์ศตวรรษที่ 18 ในศาลอังกฤษไม่จำต้องใช้ภาษาอังกฤษในกระบวนพิจารณา แต่จะใช้ภาษาฝรั่งเศสทางกฎหมายแทนก็ได้ และภาษาฝรั่งเศสทางกฎหมายนี้เป็นรูปแบบหนึ่งของภาษาฝรั่งเศสที่ค่อย ๆ พัฒนาหลังจากเหตุการณ์ชัยชนะของชาวนอร์มันต่ออังกฤษ ที่ยังผลให้ ภาษาแองโกล-นอร์มันได้เป็นภาษาชั้นสูงในประเทศอังกฤษไป

คำว่า "โอเยซ" มีรากมาแต่คำภาษาแองโกล-นอร์มันว่า "โอเยซ" (oyez) อันเป็นพหูพจน์ของคำเชิงสั่งว่า "โอเยอร์" (oyer) ซึ่งมาจากคำภาษาฝรั่งเศส "อูยีร์" (ouïr) หมายความว่า "ไต่สวน" (hear) เพราะฉะนั้น "โอเยซ" จึงหมายความว่า "จะไต่สวนเจ้า" (hear ye) และเดิมใช้เป็นคำตวาดให้หุบปากหรือเรียกความสนใจ การใช้เช่นนี้เป็นเรื่องปรกติสามัญมากสำหรับบริเตนในมัชฌิมยุค

ปัจจุบัน คำ "โอเยซ" ยังใช้อยู่ในศาลสูงสุดแห่งสหรัฐอเมริกา โดยเมื่อเริ่มกระบวนพิจารณาแต่ละคราว จ่าศาล (marshal of the Court หรือ Court Crier) จะร้อง "โอเยซ! โอเยซ! โอเยซ! บรรดาผู้มีกิจธุระในศาลสูงสุดแห่งสหรัฐอเมริกาอันทรงเกียรตินี้ จงเข้ามาใกล้ และจงมนสิการ ด้วยว่าบัดนี้ศาลจะนั่งพิจารณาแล้ว พระผู้เป็นเจ้าโปรดปกปักสหรัฐและศาลอันทรงเกียรตินี้ด้วยเทอญ" ("Oyez! Oyez! Oyez! All persons having business before the Honorable, the Supreme Court of the United States, are admonished to draw near and give their attention, for the Court is now sitting. God save the United States and this Honorable Court!") แล้วศาลจะตบโต๊ะครั้งหนึ่ง

นอกจากในศาลสูงสุดแห่งสหรัฐอเมริกาแล้ว ศาลอื่น ๆ ระดับสหรัฐก็ใช้ถ้อยคำดุจเดียวกัน เช่น ศาลอุทธรณ์ภาคเจ็ดแห่งสหรัฐ (United States Court of Appeals for the Seventh Circuit) รวมถึงศาลทั้งหลายในรัฐเวอร์จิเนีย

คำอุทาน "โอเยซ" นี้ โฆษกเมือง (town crier) ยังใช้ร้องเพื่อเรียกความสนใจของชาวเมืองเมื่อป่าวประกาศเนื้อความต่าง ๆ ด้วย

แหล่งข้อมูลอื่น

• เสียงจ่าศาลร้อง "โอเยซ! โอเยซ! โอเยซ!"
• เสียงเจ้าพนักงานศาลในอเมริกาเหนือร้อง "โอเยซ! โอเยซ! โอเยซ!"