อำเภอเมืองเลย

อำเภอเมืองเลย
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Mueang Loei
คำขวัญ:  ผ้าฝ้ายมีชื่อ เลื่องลือครกหิน ถิ่นยางพารา งามตาอ่างน้ำหมาน สืบตำนานหมู่บ้านแผ่นดินธรรมแผ่นดินทอง
แผนที่จังหวัดเลย เน้นอำเภอเมืองเลย
พิกัด: 17°29′6″N 101°43′48″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	เลย
พื้นที่
• ทั้งหมด	1,480.49 ตร.กม. (571.62 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	123,560 คน
• ความหนาแน่น	83.46 คน/ตร.กม. (216.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	42000
รหัสภูมิศาสตร์	4201
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเมืองเลย ถนนจรัสศรี ตำบลกุดป่อง อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย 42000
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

เมืองเลย เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดเลย

อนุสรณ์สถาน พตท1718 เป็นอนุสรณ์ผู้เสียสละ พลเรือน ตำรวจ ทหาร 1718 จะจัดงานสดุดีวีรชน 26 สิงหาคม ของทุกปี ตั้งอยู่ที่ตำบลนาอาน

สถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัดเลย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเมืองเลยมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเชียงคานและอำเภอปากชม
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอนาด้วง
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเอราวัณและอำเภอวังสะพุง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอภูเรือและอำเภอท่าลี่

สถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัดเลย

ประวัติ

อำเภอเมืองเลย ก่อตั้งโดยชนเผ่าไทยที่อาณาจักรโยนกเชียงแสน โดยพ่อขุนบางกลางหาวและพ่อขุนผาเมือง ต่อมาในปี พ.ศ. 2396 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ทรงเห็นว่า หมู่บ้านแฮ่ที่อยู่ริมห้วยน้ำหมาน ใกล้แม่น้ำเลย มีผู้คนอพยมมาอยู่มากขึ้น จึงตั้งเป็นเมืองตามชื่อแม่น้ำเลยว่า เมืองเลย ต่อมาในวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2460 ได้เปลี่ยนชื่ออำเภอเมือง จังหวัดเลย เป็น อำเภอกุดป่อง และเปลี่ยนกลับไปใช้ชื่อ อำเภอเมืองเลย ในวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481 เนื่องจากเป็นเมืองศูนย์กลางของจังหวัดเลย

• วันที่ 29 เมษายน 2460 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอเมือง จังหวัดเลย เป็น อำเภอกุดป่อง
• วันที่ 14 มีนาคม 2479 จัดตั้งเทศบาลเมืองเลย ในท้องที่บางส่วนของตำบลกุดป่อง
• วันที่ 14 พฤจิกายน 2481 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอกุดป่อง จังหวัดเลย เป็น อำเภอเมืองเลย
• วันที่ 16 ตุลาคม 2482 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองเลย (ครั้งที่ 1) เพิ่มพื้นที่บางส่วนในตำบลกุดป่อง
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลนาอาน แยกออกจากตำบลเมือง ตั้งตำบลนาโป่ง แยกออกจากตำบลเมือง และตำบลเสี้ยว ตั้งตำบลกกดู่ แยกออกจากตำบลนาอ้อ และตำบลเสี้ยว ตั้งตำบลท่าศาลา แยกออกจากตำบลเสี้ยว
• วันที่ 1 กรกฎาคม 2490 โอนพื้นที่หมู่ 13, 16 (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองงิ้ว อำเภอวังสะพุง มาขึ้นกับตำบลเสี้ยว อำเภอเมืองเลย
• วันที่ 30 ธันวาคม 2490 โอนพื้นที่หมู่ 10, 11 (ในขณะนั้น) ของตำบลเสี้ยว ไปตั้งเป็นหมู่ 8, 9 ของตำบลท่าศาลา ตามลำดับ
• วันที่ 28 มีนาคม 2510 ตั้งตำบลนาด้วง แยกออกจากตำบลน้ำสวย
• วันที่ 25 มิถุนายน 2511 โอนพื้นที่ตำบลท่าศาลา อำเภอเมืองเลย ไปขึ้นกับอำเภอด่านซ้าย
• วันที่ 17 สิงหาคม 2514 ตั้งตำบลน้ำหมาน แยกออกจากตำบลเมือง และตำบลเสี้ยว
• วันที่ 25 พฤศจิกายน 2518 ตั้งตำบลนาดอกคำ แยกออกจากตำบลนาด้วง และตำบลน้ำสวย ตั้งตำบลท่าสะอาด แยกออกจากตำบลนาด้วง ตั้งตำบลท่าสวรรค์ แยกออกจากตำบลนาดินดำ
• วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2520 แยกพื้นที่ตำบลนาด้วง ตำบลนาดอกคำ ตำบลท่าสะอาด และตำบลท่าสวรรค์ จากอำเภอเมืองเลย ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอนาด้วง และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมืองเลย
• วันที่ 16 มีนาคม 2524 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองเลย (ครั้งที่ 2) ครอบคลุมตำบลกุดป่องทั้งตำบล
• วันที่ 6 กรกฎาคม 2525 ตั้งตำบลชัยพฤกษ์ แยกออกจากตำบลเมือง
• วันที่ 23 ตุลาคม 2527 ตั้งตำบลนาแขม แยกออกจากตำบลกกดู่
• วันที่ 6 สิงหาคม 2530 ตั้งตำบลศรีสองรัก แยกออกจากตำบลนาอ้อ
• วันที่ 12 กันยายน 2533 ตั้งตำบลกกทอง แยกออกจากตำบลน้ำหมาน
• วันที่ 19 มิถุนายน 2534 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอนาด้วง อำเภอเมืองเลย เป็น อำเภอนาด้วง
• วันที่ 22 เมษายน 2535 จัดตั้งสุขาภิบาลนาอ้อ ในท้องที่หมู่ 1-5, 7-8 ของตำบลนาอ้อ และจัดตั้งสุขาภิบาลน้ำสวย ในท้องที่หมู่ 2, 8 ของตำบลน้ำสวย
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลนาอ้อ และสุขาภิบาลน้ำสวย เป็นเทศบาลตำบลนาอ้อ และเทศบาลตำบลน้ำสวย ตามลำดับ ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 5 ตุลาคม 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลนาอ้อ รวมกับเทศบาลตำบลนาอ้อ
• วันที่ 10 พฤศจิกายน 2554 ได้แยกพื้นที่บางส่วนของหมู่ที่ 2 ตำบลน้ำสวย ขององค์การบริหารส่วนตำบลน้ำสวย ไปรวมกับท้องที่เทศบาลตำบลน้ำสวย และเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลตำบลน้ำสวย
• วันที่ 1 กันยายน 2555 ได้แยกพื้นที่หมู่ที่ 3, 7 ตำบลน้ำสวย ขององค์การบริหารส่วนตำบลน้ำสวย ไปรวมกับท้องที่เทศบาลตำบลน้ำสวย และเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลตำบลน้ำสวย

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเมืองเลยแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 14 ตำบล 131 หมู่บ้าน ได้แก่

1.	กุดป่อง		(Kut Pong)		-
2.	เมือง		(Mueang)		13 หมู่บ้าน
3.	นาอ้อ		(Na O)		9 หมู่บ้าน
4.	กกดู่		(Kok Du)		10 หมู่บ้าน
5.	น้ำหมาน		(Nam Man)		6 หมู่บ้าน
6.	เสี้ยว		(Siao)		6 หมู่บ้าน
7.	นาอาน		(Na An)		12 หมู่บ้าน

8.	นาโป่ง		(Na Pong)		14 หมู่บ้าน
9.	นาดินดำ		(Na Din Dam)		14 หมู่บ้าน
10.	น้ำสวย		(Nam Suai)		11 หมู่บ้าน
11.	ชัยพฤกษ์		(Chaiyaphruek)		11 หมู่บ้าน
12.	นาแขม		(Na Khaem)		8 หมู่บ้าน
13.	ศรีสองรัก		(Si Song Rak)		11 หมู่บ้าน
14.	กกทอง		(Kok Thong)		5 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอเมืองเลยประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลเมืองเลย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดป่องทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลนาอ้อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาอ้อทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลน้ำสวย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลน้ำสวย
• เทศบาลตำบลนาอาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาอานทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลนาโป่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาโป่งทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลนาดินดำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาดินดำทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเมือง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเมืองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลกกดู่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกกดู่ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำหมาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำหมานทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเสี้ยว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเสี้ยวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำสวย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำสวย (นอกเขตเทศบาลตำบลน้ำสวย)
• องค์การบริหารส่วนตำบลชัยพฤกษ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชัยพฤกษ์ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลนาแขม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาแขมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลศรีสองรัก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศรีสองรักทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลกกทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกกทองทั้งตำบล