อำเภอพนมดงรัก

อำเภอพนมดงรัก
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Phanom Dong Rak
ปราสาทตาเมือนธม
คำขวัญ:  ปราสาทเก่า ทิวเขางาม อ่างน้ำใส ใฝ่วัฒนธรรม
แผนที่จังหวัดสุรินทร์ เน้นอำเภอพนมดงรัก
พิกัด: 14°26′44″N 103°18′16″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สุรินทร์
พื้นที่
• ทั้งหมด	318.0 ตร.กม. (122.8 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	37,734 คน
• ความหนาแน่น	118.66 คน/ตร.กม. (307.3 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	32140
รหัสภูมิศาสตร์	3214
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอพนมดงรัก หมู่ที่ 18 ตำบลบักได อำเภอพนมดงรัก จังหวัดสุรินทร์ 32140
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

พนมดงรัก เป็นอำเภอในจังหวัดสุรินทร์ เป็นที่ตั้งของเขตประวัติศาสตร์ที่สำคัญของจังหวัด ได้แก่ อุทยานประวัติศาสตร์กลุ่มปราสาทตาเมือน ซึ่งมีปราสาทตาเมือน ปราสาทตาเมือนธม ปราสาทตาเมือนโต๊ด รวมทั้งเป็นที่ตั้งของปราสาทตาควาย และปราสาทหนองคันนา

ปราสาทตาเมือน

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอพนมดงรัก มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอปราสาท
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอกาบเชิง
• ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดอุดรมีชัย (ประเทศกัมพูชา)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบ้านกรวด (จังหวัดบุรีรัมย์)

ปราสาทตาเมือนธม

ประวัติ

ท้องที่อำเภอพนมดงรักเดิมเป็นส่วนหนึ่งของตำบลบักได อำเภอเมืองสุรินทร์ ในปี พ.ศ. 2480 กรมการปกครองได้ประกาศจัดตั้งอำเภอปราสาท ออกจากอำเภอเมืองสุรินทร์ มีพื้นที่การปกครองทั้งหมด 7 ตำบล ได้แก่ ตำบลกังแอน ตำบลบักได ตำบลตาเบา ตำบลปรือ ตำบลทุ่งมน ตำบลไพล และตำบลทมอ พื้นที่จึงอยู่ในเขตอำเภอปราสาท ต่อมาในปี พ.ศ. 2518 กรมการปกครองได้ประกาศจัดตั้งกิ่งอำเภอกาบเชิง ออกจากอำเภอปราสาท มีพื้นที่การปกครองทั้งหมด 2 ตำบล ได้แก่ ตำบลกาบเชิง ตำบลบักได พื้นที่จึงย้ายมาอยู่ในเขตอำเภอกาบเชิงแทน

พ.ศ. 2519 ได้แยก 7 หมู่บ้านในเขตตำบลบักไดตั้งเป็น ตำบลโคกกลาง และตั้งตำบลแนงมุด แยกออกจากตำบลบักไดในปี พ.ศ. 2524 และในปี พ.ศ. 2530 ได้แยกหมู่ 3 บ้านตาเมียงรวมกับ 5 หมู่บ้าน ในเขตตำบลบักได ตั้งเป็นตำบลตาเมียง ต่อมาแยกหมู่ 6 บ้านจีกแดกรวมกับ 8 หมู่บ้านของตำบลโคกกลางตั้งเป็น ตำบลจีกแดก

ในปี พ.ศ. 2536 ทางราชการพิจารณาว่าด้านทิศตะวันตกของอำเภอกาบเชิง เป็นพื้นที่ทุรกันดาร ห่างไกลคมนาคม เจ้าหน้าที่ของรัฐออกตรวจตราและเยี่ยมเยียนราษฎรไม่ทั่วถึง เพราะเป็นพื้นที่ชายแดนมีอาณาเขตติดต่อกับ ประเทศกัมพูชา ยากต่อการปราบปราม ทางราชการจึงได้แบ่งพื้นที่การปกครองตำบลบักได ตำบลโคกกลาง ตำบลตาเมียง และตำบลจีกแดก ออกมาตั้งเป็น กิ่งอำเภอพนมดงรัก ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2538 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน ปีเดียวกัน

โดยชื่อ "พนมดงรัก" มาจากเทือกเขาพนมดงรัก ซึ่งเป็นพรมแดนธรรมชาติกั้นระหว่างไทยกับกัมพูชาและลาว โดยคำว่า "พนมดงรัก" มาจากภาษาเขมรคำว่า "พนมดองแร็ก" (ជួរភ្នំដងរែក) แปลว่า "ภูเขาไม้คาน" และต่อมาเมื่อวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 ได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็น อำเภอพนมดงรัก โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน เป็นอำเภอลำดับที่ 14 ของจังหวัดสุรินทร์ พร้อมกับอีก 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอศรีณรงค์ อำเภอเขาสินรินทร์ และอำเภอโนนนารายณ์

ปราสาทตาเมือนโต๊ด

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอพนมดงรักแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 4 ตำบล 55 หมู่บ้าน ได้แก่

1.		บักได				(Bakdai)				20 หมู่บ้าน
2.		โคกกลาง				(Khok Klang)				11 หมู่บ้าน
3.		จีกแดก				(Chik Daek)				12 หมู่บ้าน
4.		ตาเมียง				(Ta Miang)				12 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอพนมดงรักประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 แห่ง ได้แก่

• องค์การบริหารส่วนตำบลบักได ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบักไดทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกกลาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกกลางทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลจีกแดก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลจีกแดกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลตาเมียง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตาเมียงทั้งตำบล