อักษรอาหรับสำหรับภาษาเบลารุส
อักษรอาหรับสำหรับภาษาเบลารุส (เบลารุส: Беларускі арабскі алфавіт, Biełaruski arabski ałfavit (อักษรละติน) หรืออาราบิตซา (Арабіца, Arabitsa) เป็นระบบการเขียนด้วยอาหรับที่พัฒนาขึ้นเมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 20 -21 ประกอบด้วยอักษร 28 ตัวและอักษรเพิ่มเติมอีก 3 ตัว เพื่อแสดงหน่วยเสียงในภาษาเบลารุสที่ไม่มีในภาษาอาหรับ
อักษรอาหรับนี้ใช้โดยชาวลิปกา ตาตาร์ หรือชาวตาตาร์เบลารุสที่ได้รับเชิญให้เข้ามาตั้งถิ่นฐานในเบลารุส ซึ่งในระหว่าง พุทธศตวรรษที่ 19 - 21 พวกเขาได้หยุดใช้ภาษาของตนเองและเริ่มใช้ ภาษาเบลารุสโบราณและเขัยนด้วยอักษรอาหรับ หนังสือที่เป็นวรรณคดีเรียก กีตับ (เบลารุส: "Кітаб"), ซึ่งมาจากภาษาอาหรับที่แปลว่า หนังสือ มีหนังสือภาษาโปแลนด์บางส่วนเขียนด้วยอักษรอาหรับ ซึ่งมีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 22 [1]
อักษรที่เพิ่ม[แก้]
- สำหรับเสียง /ʒ/ (ж), /tʃ/ (ч) และ /p/ (п) ซึ่งไม่มีในภาษาอาหรับ จะใช้อักษรเปอร์เซียแทนเป็น:
- پ چ ژ
- สำหรับเสียง /dz/ (дз) และ /ts/ (ц) จะใช้อักษรใหม่คือ:
- ࢮ ࢯ (
)
อักษรเหล่านี้ใช้ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 21 - 25 เพื่อเขียนภาษาเบลารุสและภาษาโปแลนด์[1]
- เสียง /w/ (ў) และ /v/ (в) จะแสดงด้วยเครื่องหมายเดียวกัน:
- و
ตารางเปรียบเทียบ[แก้]
สระ[แก้]
สระจะแสดงด้วยเครื่องหมายการออกเสียงเช่นเดียวกันกับภาษาอาหรับ
-
สระ A และ E (اَ) -
สระ I และ Y (اِ) -
สระ U และ O (اُ) -
ไม่มีสระ -
พยัญชนะคู่
พยัญชนะ[แก้]
| อักษรซีริลลิก | อักษรละติน | อักษรอาหรับ | |||
|---|---|---|---|---|---|
| รูปเชื่อม | รูปเดี่ยว | ||||
| ท้าย | กลาง | หน้า | |||
| Б б | B b | ـب | ـبـ | بـ | ب |
| В в | V v | ـو | و | ||
| Г г | H h | ـه | ـهـ | هـ | ه |
| Ґ ґ | G g | ـغ | ـغـ | غـ | غ |
| Д д | D d | ـد | د | ||
| Дж дж | Dž dž | ـج | ـجـ | جـ | ج |
| Дзь дзь | Dź dź | ـࢮ | ࢮ ( )
| ||
| Ж ж | Ž ž | ـژ | ژ | ||
| З з | Z z | ﺾ | ـضـ | ضـ | ض |
| Зь зь | Ź ź | ـز | ز | ||
| Й й | J j | ـى | ـىـ | ىـ | ى |
| К к | K k | ـق | ـقـ | قـ | ق |
| Кь кь | Kj kj | ـك | ـكـ | كـ | ك |
| Л л, Ль ль | Ł ł, L l | ـل | ـلـ | لـ | ل |
| М м | M m | ـم | ـمـ | مـ | م |
| Н н, Нь нь | N n, Ń ń | ـن | ـنـ | نـ | ن |
| П п | P p | ـپ | ـپـ | پـ | پ |
| Р р | R r | ـر | ر | ||
| С с | S s | ـص | ـصـ | صـ | ص |
| Сь сь | Ś ś | ـث | ـثـ | ثـ | ث |
| Т т | T t | ـط | ـطـ | طـ | ط |
| Ть ть | Tj tj | ـت | ـتـ | تـ | ت |
| Ў ў | Ŭ ŭ | ـو | و | ||
| Ф ф | F f | ـف | ـفـ | فـ | ف |
| Х х | Ch ch | ـح | ـحـ | حـ | ح |
| Ц ц | C c | ـࢯ | ـࢯـ | ࢯـ | ࢯ ( )
|
| Ць ць | Ć ć | ـس | ـسـ | سـ | س |
| Ч ч | Č č | ـچ | ـچـ | چـ | چ |
| Ш ш | Š š | ـش | ـشـ | شـ | ش |
| ’ | — | — | ـعـ | — | — |
| ь | — | — | |||
ดูเพิ่ม[แก้]
- อักษรละตินสำหรับภาษาเบลารุส
- อาเรบีตซา – อักษรอาหรับสำหรับภาษาบอสเนีย
อ้างอิง[แก้]
อ่านเพิ่ม[แก้]
- Akiner, Shirin. Religious Language of a Belarusian Tatar Kitab: A Cultural Monument of Islam in Europe. Otto Harrassowitz, 2009.
- Д-р Я. Станкевіч. Беларускія мусульмане і беларуская літаратура арабскім пісьмом. [Адбітка з гадавіка Беларускага Навуковага Таварыства, кн. I.] – Вільня : Друкарня Я. Левіна, 1933 ; Менск : Беларускае коопэрацыйна-выдавецкае таварыства ″Адраджэньне″, 1991 [факсімільн.]. – 3-е выд.
- Антон Антановіч, "Беларускія тэксты, пісаныя арабскім пісьмом"
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
- Kitabs, the unique highlight of the Belarusian language ที่ pravapis.org