หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ สนิทวงศ์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
นายพันตรี หม่อมราชวงศ์

สุวพรรณ สนิทวงศ์
หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ สนิทวงศ์ ในบั้นปลายอายุ
เกิด12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2406
เสียชีวิต21 มกราคม พ.ศ. 2470 (63 ปี)
คู่สมรสจำเริญ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
ยี่สุ่น สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
เงียบ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
ประยงค์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
บุตร23 คน
บุพการี

นายพันตรี หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ สนิทวงศ์ หรือชื่อเล่นว่า ใหญ่[1] (12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2406 – 21 มกราคม พ.ศ. 2470) เป็นโอรสในพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสายสนิทวงศ์ กับหม่อมเขียน เป็น พระมาตุลา (ลุง) ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเยาวภาพงศ์สนิท และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร และเป็นพระปัยกา (ทวด) ในพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

ประวัติ[แก้]

หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ เข้าถวายตัวต่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่อายุได้ 7 ปี และทรงเลือกให้เดินทางไปศึกษาในต่างประเทศ เพื่อสืบทอดวิชาแพทย์ต่อจากพระบิดา หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์เดินทางไปศึกษาที่สกอตแลนด์ ตั้งแต่ พ.ศ. 2415 เมื่ออายุ 9 ปี จบการศึกษาแพทย์ศาสตร์จากมหาวิทยาลัยเอดินบะระ เดินทางกลับประเทศไทยเมื่อ พ.ศ. 2427

หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ เข้ารับราชการเป็นผู้ช่วยของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสายสนิทวงศ์ พระบิดา ทั้งด้านกิจการแพทย์ และการทหาร ได้รับพระราชทานยศพันตรี ช่วยปรับปรุงกิจการทหาร ร่วมจัดตั้งกรมยุทธนาธิการทหาร และเป็นเลขานุการพระบิดา ที่ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยผู้บัญชาการทหารเรือ

หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ สนิทวงศ์ กราบบังคมทูลลาออกจากราชการ พร้อมกับพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสายสนิทวงศ์ เมื่อ พ.ศ. 2433 เพื่อประกอบกิจการส่วนตัวร่วมกับพระบิดา เป็นผู้ได้รับสัมปทานขุดคลองฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา ทางตอนเหนือของพระนคร จากตำบลบ้านใหม่ วัดเทียนถวาย ปทุมธานี ไปถึงนครนายก ในนามบริษัทขุดคลองแลคูนาสยาม คลองนี้ได้รับพระราชทานนามว่า "คลองรังสิตประยุรศักดิ์" หรือ "คลองรังสิต" [2]

หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ สนิทวงศ์ ป่วยเป็นโรคไตพิการเรื้อรัง ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 21 มกราคม พ.ศ. 2469 (นับแบบปัจจุบัน พ.ศ. 2470) รวมอายุ 63 ปี 70 วัน พระราชทานเพลิงศพ ณ สุสานหลวงวัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2470[3]

สุวพันธุ์ คือชื่อที่รับพระราชทาน[4] ชื่อ สุวพรรณ นั้นท่านเปลี่ยนเองในปลายอายุของท่าน[5] สนิทวงศ์ ในอักษรโรมัน สะกดว่า Sanidvongs[6] ส่วนชาวต่างชาติเรียกท่านว่า ดอกเตอร์ใหญ่ (Dr. Yai)[7]

บุตร-ธิดา[แก้]

เจริญ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา[แก้]

เจริญ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา (สกุลเดิม บุนนาค) ธิดาพระยาอรรคราชนาถภักดี (หวาด บุนนาค) ราชนิกูล มีบุตร-ธิดา 8 คน คือ [8]

  • หม่อมหลวงพงศ์ สนิทวงศ์ ต่อมาได้เป็น มหาอำมาตย์ตรี พระยาชลมารคพิจารณ์ สมรสกับหม่อมหลวงติ๋ว ชุมสาย
  • หม่อมหลวงต้อม สนิทวงศ์
  • หม่อมหลวงเป้ สนิทวงศ์ ต่อมาได้เป็น อำมาตย์โท พระสุวพันธุ์พิทยาการ
  • หม่อมหลวงคลอง สนิทวงศ์ (ไชยันต์) เป็นหม่อมใน พลเรือตรี หม่อมเจ้าถาวรมงคลวงศ์ ไชยันต์
  • หม่อมหลวงรวง สนิทวงศ์
  • หม่อมหลวงฟ่อน สนิทวงศ์ (ผดุงชีพ)
  • หม่อมหลวงธัญญะ สนิทวงศ์
  • หม่อมหลวงนวม สนิทวงศ์

[8]

ยี่สุ่น สนิทวงศ์ ณ อยุธยา[แก้]

ธิดาศาสนาจารย์กิมเฮง มังกรพันธ์ และนางทองอยู่ ปักษานนท์ มีบุตรธิดาจำนวน 4 คน ได้แก่

เงียบ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา[แก้]

  • หม่อมหลวงพวงแก้ว ณ ระนอง (8 สิงหาคม 2461 — 27 กรกฎาคม 2550)[9] สมรสกับสง่า ณ ระนอง มีบุตรสี่คน[10]

ประยงค์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา[แก้]

มีบุตร รวม 3 คน[ต้องการอ้างอิง]

1 หม่อมหลวง บัว สนิทวงศ์ สมรสกับ นาง แถม สนิทวงศ์ ณ อยุธยา (สกุลเดิม เหลี่ยมจันทร์)

2 หม่อมหลวง นาวี สนิทวงศ์ สมรสกับ นาง อาบ ชูโต

3 หม่อมหลวงประพันธ์ สนิทวงศ์ (29 เม.ย. 2462 - มี.ค. 2546) สมรสกับ ม.ร.ว. ทรงศรี ศรีธวัช

ไม่มีข้อมูล[แก้]

  • หม่อมหลวงลำพวน สนิทวงศ์
  • หม่อมหลวงฟาง สนิทวงศ์
  • หม่อมหลวงไชย สนิทวงศ์
  • หม่อมหลวงศรีพรรณ สนิทวงศ์
  • หม่อมหลวงวิโรจ สนิทวงศ์
  • หม่อมหลวงมัลลิกา สนิทวงศ์ (กมลคนธ์)
  • หม่อมหลวงสารภี สนิทวงศ์ (หงสนันทน์)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

หม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ สนิทวงศ์ ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งสยามและต่างประเทศ ดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์สยาม[แก้]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  1. สุวพันธ์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา. (2470). ข้าวของประเทศสยาม. เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน พระนคร: โสภณพิพรรฒธนากร.
  2. "สายสกุลสนิทวงศ์". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-12-03. สืบค้นเมื่อ 2008-11-20.
  3. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเพลิงศพ, เล่ม ๔๔, ตอน ง, ๒๙ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๗๐, หน้า ๖๓๑
  4. ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จฯ กรมพระยา. คนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก เล่ม 1. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : ชมรมดำรงวิทยา, 2526. ISBN 9789749557006
  5. พบได้จาก "เข็มกลัดสุวพรรณ" ที่ท่านแจกญาติมิตรในช่วงปลายอายุ
  6. "ลายพระราชหัตถเลขาฯ พระราชทานนามสกุล". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-03-02. สืบค้นเมื่อ 2011-03-28.
  7. หนังสือ The rice of siam พิมพ์แจกในงานพระราชทานเพลิงศพ
  8. 8.0 8.1 อรวรรณ ทรัพย์พลอย. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงษาธิราชสนิท ปราชญ์ผู้เป็นกำลังของแผ่นดิน. กรุงเทพฯ : สร้างสรรค์บุ๊คส์, 2552. 352 หน้า. ISBN 978-974-341-578-4
  9. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ เสด็จไปในการพระราชทานเพลิงศพ หม่อมหลวงพวงแก้ว สนิทวงศ์
  10. "ทำเนียบสายตระกูล ณ ระนอง". ณ ระนอง. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-09-07. สืบค้นเมื่อ 14 เมษายน 2558. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  11. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๙๖๗, ๓๐ พฤศจิกายน ๒๔๕๖
  12. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๗ ตอนที่ ๔๔ หน้า ๔๐๑, ๑ กุมภาพันธ์ ๑๐๙
  13. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา, เล่ม ๔ ตอนที่ ๒๔ หน้า ๑๙๑, ๒๓ กันยายน ๑๒๔๙
  14. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ฝ่ายหน้า, เล่ม ๔๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๑๒๘, ๒๖ พฤศจิกายน ๒๔๖๙
  15. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยยศญี่ปุ่น, เล่ม ๕ ตอนที่ ๒๒ หน้า ๑๗๙, ๓๐ กันยายน ๑๒๕๐
  16. 16.0 16.1 16.2 ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๖ ตอนที่ ๔๕ หน้า ๓๙๑, ๙ กุมภาพันธ์ ๑๐๘
  17. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาต เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๗ ตอนที่ ๒ หน้า ๒๑, ๑๓ เมษายน ๑๐๙
  18. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาต เครื่องราชอิสริยาภรณ์รุสเซีย, เล่ม ๘ ตอนที่ ๔๖ หน้า ๔๑๔, ๗ กุมภาพันธ์ ๑๑๐

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]