หม่อมดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา
หม่อม ดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา | |
|---|---|
 หม่อมดุษฎี บริพัตร ใน ค.ศ. 1940 | |
| เกิด | ดุษฎี ณ ถลาง 14 ธันวาคม พ.ศ. 2467 จังหวัดภูเก็ต |
| เสียชีวิต | 5 กันยายน พ.ศ. 2558 (90 ปี) โรงพยาบาลศิริราช |
| อาชีพ | นักเขียน, ครู, นักแปล |
| คู่สมรส | พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุขุมาภินันท์ (พ.ศ. 2494–2546) |
| บุตร | หม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร หม่อมราชวงศ์วโรรส บริพัตร |
| บุพการี |
|
หม่อมดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา (สกุลเดิม: ณ ถลาง; 14 ธันวาคม พ.ศ. 2467 – 5 กันยายน พ.ศ. 2558) เป็นนักเขียน, ครู, นักแปล และผู้แต่งเพลงสำหรับเด็กชาวไทย[1] ทั้งเป็นผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมศักยภาพเด็กปฐมวัย[2] เธอเสกสมรสกับพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุขุมาภินันท์ และเป็นมารดาของหม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร อดีตผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร[3][4]
หม่อมดุษฎี เป็นผู้ริเริ่มรณรงค์การใช้หนังสือภาพสำหรับเด็ก ทั้งยังเขียนคู่มือการสอนสำหรับครูปฐมวัย และหนังสืออ่านสำหรับเด็ก โดยมีลักษณะการเขียนแบบเล่นเสียงสัมผัส มีใช้คำที่มีเสียงขึ้นลง และใช้คำเก่าเพื่อให้เด็กเรียนรู้[5] รวมทั้งใช้ภาพประกอบที่สวยงามปลุกเร้าจินตนาการของผู้อ่าน[6]
ประวัติ[แก้]
ชีวิตช่วนต้นและการศึกษา[แก้]
หม่อมดุษฎีเกิดที่จังหวัดภูเก็ต เป็นธิดาของหลวงอิศเรศรักษา (ปลื้ม ณ ถลาง) กับดรุณ อิศเรศรักษา มารดามีอาชีพเป็นครู[7]
สำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาจากโรงเรียนปลูกปัญญา จังหวัดภูเก็ต, ระดับมัธยมศึกษาที่โรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย[7] ระดับอุดมศึกษาปริญญาตรีอักษรศาสตร์ อ.บ. (เกียรตินิยม) และอนุปริญญา ครุศาสตร์ ป.ม. (เกียรตินิยม) จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ต่อมาได้รับทุนการศึกษาจากครุสภาให้ไปศึกษาต่อในสหรัฐอเมริกา จนสำเร็จการศึกษาปริญญาโท พัฒนาการเด็ก และอนุปริญญาการเลี้ยงเด็ก มหาวิทยาลัยมิลล์[1]
หม่อมดุษฎีเคยเป็นครูสอนหนังสือที่โรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย[8]
หม่อมดุษฎี ตั้งโรงเรียนชื่อ โรงเรียนสมประสงค์ตั้งอยู่ในซอยเพชรบุรี 13 ในพื้นที่บ้านของท่าน ปัจจุบันไม่มีโรงเรียนนี้แล้ว
ชีวิตส่วนตัว[แก้]
เธอเสกสมรสกับพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุขุมาภินันท์ พระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต กับหม่อมสมพันธุ์ บริพัตร ณ อยุธยา เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2494[1] มีบุตร 2 คน คือ
- หม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร สมรสกับนุชวดี บำรุงตระกูล ต่อมาได้หย่ากัน และสมรสอีกครั้งกับสาวิตรี บริพัตร ณ อยุธยา (สกุลเดิม: ภมรบุตร) มีบุตรสองคน
- พลโท หม่อมราชวงศ์วโรรส บริพัตร สมรสกับพัฒนาพร นิยมศิริ ต่อมาได้หย่ากัน และสมรสอีกครั้งกับวรภาทิพย์ บริพัตร ณ อยุธยา (นามเดิม: ลอองดาว โตเจริญ) มีบุตรสามคน
ถึงแก่อนิจกรรม[แก้]
หม่อมดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา ถึงแก่อนิจกรรมด้วยโรคชราเมื่อเวลาประมาณ 03.00 น. ของวันที่ 5 กันยายน พ.ศ. 2558 ณ โรงพยาบาลศิริราช สิริอายุ 90 ปี[9] พระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2559 ณ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร โดยมีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพร้อมด้วยพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ เข้าร่วมในพิธี[10]
ผลงาน[แก้]
หม่อมดุษฎีมีผลงานการเขียน และแปลทั้งหมด 46 เล่ม เช่น[1]
|
|
เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]
- พ.ศ. 2514 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายใน)[12] - พ.ศ. 2505 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 5 เบญจมาภรณ์ช้างเผือก (บ.ช.)[13]
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
อ้างอิง[แก้]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "ประวัติผู้ได้รับรางวัลนราธิป ประจำปี ๒๕๕๐". สมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย. 8 กุมภาพันธ์ 2551. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-09-15. สืบค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2557.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "อิสราเอล ยกย่อง 2 สตรีไทย อุทิศตนส่งเสริมความสัมพันธ์". ไทยรัฐ. 29 พฤษภาคม 2557. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2557.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "เปิดขุมทรัพย์ "หม่อมราชวงศ์" วงการเมือง ใครรวยอู้ฟู่-ใครแฟ่บกว่าใคร?". ประสงค์ดอตคอม. 25 สิงหาคม 2555. สืบค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2557.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "สุขุมพันธุ์ บริพัตร". ไทยรัฐ. สืบค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2557.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help)[ลิงก์เสีย] - ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 ""หม่อมดุษฎี" เขียน-แปล หนังสือเพื่อเด็กภาษางาม". ข่าวสด. 22 กรกฎาคม 2553. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2557.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 "งานเสวนา หม่อมดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา". ศูนย์หนังสือจุฬา. 25 มิถุนายน 2557. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-07-15. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2557.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ 7.0 7.1 "ผู้ปลุกสำนึกครู หม่อมดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา". สัมมาชีวศิลปมูลนิธิฯ. สืบค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2557.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "รู้จักราชสกุล "บริพัตร" ต้นตระกูล คุณชายหมู - หม่อมเต่า เหตุผลต้องรับใช้กรุงเทพฯ ?". มติชนออนไลน์. 28 กุมภาพันธ์ 2556. สืบค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2557.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "หม่อมดุษฎี ถึงแก่อนิจกรรมอย่างสงบที่โรงพยาบาลศิริราช". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-10-08. สืบค้นเมื่อ 2015-09-11.
- ↑ "โสมชบาจ๊ะจ๋า 18/06/59". ไทยรัฐออนไลน์. 18 มิถุนายน 2559. สืบค้นเมื่อ 1 พฤษภาคม 2563.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพหม่อมดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา + ความสงัดจากภายใน". ลูกอ๊อด. 12 สิงหาคม 2561. สืบค้นเมื่อ 1 พฤษภาคม 2563.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า เก็บถาวร 2022-09-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๘๘ ตอนที่ ๔๙ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๒๓, ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๑๔
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-11-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๘๐ ตอนที่ ๓ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๕๗๕, ๔ มกราคม ๒๕๐๖
 | บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2467
- บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2558
- สกุล ณ ถลาง
- ณ อยุธยา
- หม่อม
- ราชสกุลบริพัตร
- บุคคลจากจังหวัดภูเก็ต
- บุคคลจากโรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย
- บุคคลจากโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
- นิสิตเก่าคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- นิสิตเก่าคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ท.จ. (ฝ่ายใน)
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ บ.ช.
- นักเขียนชาวไทย
- นักแปลชาวไทย
- ครูชาวไทย
- ชาวไทยเชื้อสายมลายู
- บทความเกี่ยวกับ ชีวประวัติ ที่ยังไม่สมบูรณ์