สบู่แดง

สบู่แดง
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Rosids
อันดับ:	Malpighiales
วงศ์:	Euphorbiaceae
สกุล:	Jatropha
สปีชีส์:	J. gossypifolia
ชื่อทวินาม
	Jatropha gossypifolia; L.

สบู่แดง (อังกฤษ: bellyache bush; ชื่อวิทยาศาสตร์: Jatropha gossypifolia) หรือ ละหุ่งแดง หรือ สบู่เลือด^[1] เป็นไม้ประดับในวงศ์ยางพารา (Euphorbiaceae) มีถิ่นกำเนิดในอเมริกากลาง^[2]

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์[แก้]

สบู่แดงเป็นไม้พุ่มสูง 1-2 เมตร แตกกิ่งก้านจากโคนต้น ลำต้นและกิ่งมีขนสีทองปกคลุมหนาแน่น ทุกส่วนของต้นมียางขาว ใบเดี่ยวเรียงสลับรูปฝ่ามือ ขอบใบเว้าลึก 3-5 แฉก ใบอ่อนสีแดงอมม่วง เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเขียวอมแดง ก้านใบสีแดง ช่อดอกเชิงลดหลั่นออกที่ปลายกิ่ง ดอกย่อยสีแดงเข้ม ดอกตัวผู้และดอกตัวเมียอยู่บนต้นเดียวกัน กลีบเลี้ยง 5 กลีบ แต่ละช่อย่อยมีดอกตัวเมีย 1 ดอก ที่เหลือเป็นดอกตัวผู้ ผลค่อนข้างกลม มี 3 พู เมื่อแก่แตกได้ มี 3 เมล็ด^[3] ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดหรือปักชำ^[4]

ความเป็นพิษ[แก้]

เมล็ดสบู่แดงมีโปรตีนเป็นพิษ คือ เซอร์ซิน (curcin) และน้ำมันจากเมล็ดมีฤทธิ์เป็นยาถ่าย^[5] หากรับประทานเข้าไป จะมีผลต่อระบบทางเดินอาหาร ทำให้คลื่นไส้อาเจียน ท้องเดิน ปวดท้อง อ่อนเพลีย จุกเสียด กระหายน้ำ ปวดศีรษะ อาจถ่ายเป็นเลือด ความดันเลือดต่ำ อัมพาต ผิวหนังแดง ชัก ม่านตาขยาย และสั่น น้ำยางมีฤทธิ์ระคายเคืองต่อผิวหนัง ทำให้คัน ปวดแสบปวดร้อน อักเสบบวม พองเป็นตุ่มน้ำใส หากถูกตา จะทำให้ตาอักเสบ อาจทำให้ตาบอดชั่วคราวหรือถาวร^[6]

ประโยชน์[แก้]

สบู่แดงมีคุณสมบัติหลายอย่างในทางเภสัชวิทยา เช่น ช่วยลดความดันโลหิต ต้านเชื้อจุลินทรีย์ และเป็นยาระงับปวด^[7] น้ำยางจากลำต้นใช้ห้ามเลือดได้^[8] ใบใช้ต้มกินแก้ปวดท้อง ลดไข้^[9] และใช้ย้อมสีได้^[10] นอกจากนี้ สารสกัดจากใบแก่ของสบู่แดงยังใช้เป็นยาฆ่าแมลงได้^[11]

ดูเพิ่ม[แก้]

อ้างอิง[แก้]

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ สบู่แดง

[1] 'ว่านสบู่เลือด' รักษามะเร็ง

[2] "สบู่แดง สรรพคุณประโยชน์ของต้นสบู่แดง 15 ข้อ ! (ละหุ่งแดง) - Frynn". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-05-28. สืบค้นเมื่อ 2015-05-02.

[3] E-Herbarium (eherb) - ข้อมูลของ สบู่แดง ละหุ่งแดง

[4] Jatropha gossypifolia L. - Thai Biodiversity^{[ลิงก์เสีย]}

[5] Jatropha gossypifolia - Globinmed

[6] สบู่ดำ และ สบู่เลือด - สำนักงานข้อมูลสมุนไพร

[7] Jatropha gossypiifolia L. (Euphorbiaceae): A Review of Traditional Uses, Phytochemistry, Pharmacology, and Toxicology of This Medicinal Plant

[8] Use of Jatropha gossypifolia stem latex as a haemostatic agent: how safe is it?

[9] สบู่แดง : Jatropha gossypifolia L. - องค์การสวนพฤกษศาสตร์

[10] สบู่แดง -- กรมหม่อนไหม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์^{[ลิงก์เสีย]}

[11] Insecticidal activity of Jatropha gossypifolia L. (Euphorbiaceae) and Cleome viscosa L. (Capparidacae) on Spodoptera litura (Lepidoptera: Noctuidae).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]