รายพระนามเจ้านายที่ได้รับการเฉลิมพระยศในสมัยกรุงศรีอยุธยา

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

รายพระนามเจ้านายที่ได้รับการเฉลิมพระยศในสมัยกรุงศรีอยุธยา

แผ่นดินสมเด็จพระศรีสุธรรมราชา[แก้]

  1. สมเด็จพระนารายณ์ เป็น กรมพระราชวังบวรสถานมงคล[1]

แผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช[แก้]

  1. สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าศรีสุพรรณ เป็น กรมหลวงโยธาทิพ[2]
  2. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสุดาวดี เป็น กรมหลวงโยธาเทพ[2]

แผ่นดินสมเด็จพระเพทราชา[แก้]

  1. หลวงสรศักดิ์ พระราชโอรสเป็น กรมพระราชวังบวรสถานมงคล ที่พระมหาอุปราช ภายหลัง คือ สมเด็จพระเจ้าเสือ[3]
  2. นายจบคชประสิทธิ์ ทรงบาศขวา กรมช้าง (เป็นคู่คิดเอาราชสมบัติ) เป็น กรมพระราชวังบวรสถานพิมุข[4]
  3. พระอัครมเหสีเดิม (กัน) เป็น พระอัครมเหสีกลาง[4]
  4. กรมหลวงโยธาทิพ ซึ่งเป็นสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอในสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เป็น พระอัครมเหสีฝ่ายขวา[4]
  5. กรมหลวงโยธาเทพ ซึ่งเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอในสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เป็น พระอัครมเหสีฝ่ายซ้าย[4]
  6. พระองค์เจ้าชายแก้ว พระโอรสสมเด็จเจ้าฟ้าน้อยเป็น กรมขุนเสนาบริรักษ์[4]

แผ่นดินสมเด็จพระเจ้าเสือ[แก้]

  1. เจ้าฟ้าเพชร พระราชโอรสพระองค์ใหญ่ (พระเจ้าท้ายสระ) เป็น กรมพระราชวังบวรสถานมงคล ที่พระมหาอุปราช[5]
  2. เจ้าฟ้าพร พระราชโอรสพระองค์น้อย เป็น พระบัณทูรน้อย[5]
  3. เจ้าแม่วัดดุสิต พระอัครมเหสีกลางในสมเด็จพระเพทราชาที่เป็นพระราชมารดาเลี้ยง เป็น กรมพระเทพามาตย์ [6]

แผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ[แก้]

  1. เจ้าฟ้าพร พระอนุชาธิราชในพระองค์ เป็น กรมพระราชวังบวรสถานมงคล ที่พระมหาอุปราช (ภายหลัง คือ พระเจ้าบรมโกศ)[7]
  2. เจ้าท้าวทองสุก พระราชชายาเดิม ยกเป็นพระอัครมเหสีที่ กรมหลวงราชานุรักษ์[8]
  3. เจ้าพระพิไชยสุรินทร์ เจ้าราชนิกูลในสมเด็จพระเพทราชาที่มีความชอบครั้งถวายราชสมบัติแก่พระเจ้าเสือ เป็น กรมหมื่นอินทรภักดี[9]: 216 [10]: 83 

แผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ[แก้]

  1. พระองค์ขาว พระราชชายาเดิม ยกเป็นพระอัครมเหสีขวา ทรงกรมเป็น กรมหลวงอภัยนุชิต[11]
  2. พระองค์พลับ พระราชชายาเดิม ยกเป็นพระอัครมเหสีซ้าย ทรงกรมเป็น กรมหลวงพิพิธมนตรี[11]
  3. เจ้าฟ้าธรรมาธิเบศร์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) พระราชโอรสที่ประสูติแต่กรมหลวงอภัยนุชิต เป็น กรมขุนเสนาพิทักษ์[11] ภายหลังเป็น กรมพระราชวังบวรสถานมงคล ที่พระมหาอุปราช[12]
  4. เจ้าฟ้าเอกทัศ พระราชโอรสที่ประสูติแต่กรมหลวงพิพิธมนตรี เป็น กรมขุนอนุรักษ์มนตรี[11] (ภายหลัง คือ สมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อัมรินทร์)
  5. เจ้าฟ้าอุทุมพร พระราชโอรสที่ประสูติแต่กรมหลวงพิพิธมนตรี เป็น กรมขุนพรพินิต[11] และ กรมพระราชวังบวรสถานมงคล[13] ตามลำดับ (ภายหลัง คือ สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร)
  6. เจ้าฟ้าพระนเรนทร พระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ เป็น กรมขุนสุเรนทรพิทักษ์[11]
  7. พระองค์เจ้าแขก พระเจ้าลูกยาเธอ เป็น กรมหมื่นเทพพิพิธ[11]
  8. พระองค์เจ้ามังคุด พระเจ้าลูกยาเธอ เป็น กรมหมื่นจิตรสุนทร[11]
  9. พระองค์เจ้ารถ พระเจ้าลูกยาเธอ เป็น กรมหมื่นสุนทรเทพ[11]
  10. พระองค์เจ้าปาน พระเจ้าลูกยาเธอ เป็น กรมหมื่นเสพภักดี[11]
  11. เจ้าฟ้าบรม พระราชธิดา เป็น กรมขุนเสนีย์นุรักษ์
  12. เจ้าฟ้าอินทสุดาวดี พระราชธิดา ภายหลังพระราชทานให้เป็นพระอัครมเหสีในกรมพระราชวังบวรเสนาพิทักษ์ เป็น กรมขุนยิสารเสนี[12] บ้างว่าเป็น เจ้าฟ้านุ่ม ภายหลังพระราชทานให้เป็น กรมขุนพิศาลเสนี
  13. เจ้าฟ้าจีด พระองค์เจ้าดำพระเจ้าลูกยาเธอสมเด็จพระเพทราชาเป็นพระบิดา[14] เจ้าฟ้าเทพพระธิดาพระเจ้าท้ายสระ เป็นพระมารดา เป็น กรมขุนสุรินทรสงคราม

รัชสมัยสมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์[แก้]

ปี พระนามเดิม เฉลิมพระยศ หมายเหตุ อ้างอิง
ปีใดไม่ปรากฏ กรมหลวงพิพิธมนตรี พระราชชนนี สมเด็จพระพันปีหลวง กรมพระเทพามาตุ [15]
เจ้าอาทิตย์ กรมหมื่นพิทักษ์ภูเบศร์ พระโอรสในกรมพระราชวังบวรมหาเสนาพิทักษ์​ [16]
พระองค์เจ้าแมงเม่า พระอัครมเหสี กรมขุนวิมลพัตร

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 19
  2. ↑ 2.0 2.1 พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 103
  3. ↑ พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 121
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 126
  5. ↑ 5.0 5.1 พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 172
  6. ↑ พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 175
  7. ↑ พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 196
  8. ↑ พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 203
  9. ↑ นริศรานุวัตติวงศ์, สมเด็จ ฯ เจ้าฟ้ากรมพระยา และดำรงราชานุภาพ, สมเด็จฯ กรมพระยา. (2534). สาส์นสมเด็จ เล่มที่ 2. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสมเด็จฯเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์. ISBN 978-974-0056-57-7
  10. ↑ ประยูร พิศนาคะ. (2515). สมเด็จพระเจ้าเอกทัศ. กรุงเทพฯ: สำนักหอสมุดกลาง 09. 472 หน้า.
  11. ↑ 11.00 11.01 11.02 11.03 11.04 11.05 11.06 11.07 11.08 11.09 พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 218
  12. ↑ 12.0 12.1 พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 226
  13. ↑ พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 245
  14. ↑ นิธิ เอียวศรีวงศ์. กรุงเแตก, พระเจ้าตากฯ และประวัติศาสตร์ไทย. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพฯ : มติชน, 2553, หน้า 104
  15. ↑ พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 251
  16. ↑ พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา, หน้า 252

บรรณานุกรม[แก้]

  • พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม 2. สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช พิมพ์ขึ้นเป็นส่วนพระราชกุศลทานมัยในงานพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสฐสุดา, พระอรรคชายาเธอ กรมขุนอรรควรราชกัญญา, สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนพิจิตรเจษฎจันทร์ และสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนสวรรคโลกลักษณวดี. พ.ศ. 2455.
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=รายพระนามเจ้านายที่ได้รับการเฉลิมพระยศในสมัยกรุงศรีอยุธยา&oldid=11082015"