ปรากฏการณ์ลาซารัส

ปรากฏการณ์ลาซารัส (อังกฤษ: Lazarus phenomenon) หรือการฟื้นคืนชีพเองหลังการช่วยฟื้นคืนชีพล้มเหลว (อังกฤษ: autoresuscitation after failed cardiopulmonary resuscitation) เป็นปรากฏการณ์ที่มีการคืนกลับขึ้นมาเองของการไหลเวียนเลือด หลังจากที่ความพยายามในการช่วยฟื้นคืนชีพล้มเหลว ปรากฏการณ์เช่นนี้มีบันทึกในเอกสารทางการแพทย์อย่างน้อย 25 ราย ตั้งแต่ ค.ศ. 1982 ชื่อนี้ได้จากนักบุญลาซารัส ซึ่งตามพันธสัญญาใหม่ได้ฟื้นคืนชีพจากพรของพระเยซู

ปรากฏการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นน้อยมากและสาเหตุก็ยังไม่เป็นที่เข้าใจแน่ชัด ทฤษฎีหนึ่งเสนอว่าปัจจัยหนึ่งอาจมาจากการที่ขณะมีการกดหน้าอกระหว่างการช่วยฟื้นคืนชีพนั้นทำให้มีแรงดันในช่องอกสูง การลดลงของแรงดันในช่องอกนี้หลังการหยุดช่วยฟื้นคืนชีพอาจทำให้เลือดไหลเข้าไปในช่องอกมากขึ้น ทำให้หัวใจกลับมาเต้นได้อีกครั้ง สาเหตุอื่นที่อาจเป็นไปได้เช่น ภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง หรือการได้รับยาเอพิเนฟรีนขนาดสูง เป็นต้น