นิกร ดุสิตสิน

ศาสตราจารย์กิตติคุณ นายแพทย์ นิกร ดุสิตสิน ม.ว.ม., ป.ช., จ.ภ.
เกิด	1 สิงหาคม พ.ศ. 2474
สัญชาติ	ไทย
มีชื่อเสียงจาก	นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ

ศาสตราจารย์กิตติคุณ นายแพทย์ นิกร ดุสิตสิน เกิด 1 สิงหาคม พ.ศ. 2474 นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี พ.ศ. 2530 อดีตผู้อำนวยการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

การศึกษา

• โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
• แพทยศาสตรบัณฑิต คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์
• Certificate for Post Graduate Course in Medicine Obstetric and Gynecology, มหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย
• M.Sc. in Medicine, มหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย สหรัฐอเมริกา
• Certificate of Training in Obstetric and Gynecologic Endocrinology, The Jefferson Medical College, Philadelphia
• หนังสืออนุมัติแสดงความรูความชำนาญในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม สาขาสูติศาสตร์ – นรีเวชวิทยา แพทยสภา
• Certificate of Health Planning, The School of Hygiene and Public Health, มหาวิทยาลัยจอนส์ฮอปกินส์
• ปริญญาแพทยศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่นและจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ตำแหน่งในปัจจุบัน

• อาจารย์พิเศษ ภาควิชาสูติศาสตร์-รีเวชวิทยา คณะแพทยสาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• ที่ปรึกษาสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• ที่ปรึกษาวิทยาลัยการสาธารณสุข จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาเพศศาสตร์ศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• ประธานชมรมเพศศาสตร์ศึกษา

หน้าที่การงานอดีต

• ศาสตราจารย์ ระดับ 11 ภาควิชาสูติศาสตร์ – นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• หัวหน้าภาควิชาสูติศาสตร์ – นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2 วาระ
• สมาชิกในคณะกรรมการองค์การอนามัยโลก หลายคณะและหลายวาระ

เกียรติประวัติและรางวัล

• รางวัลจากสำนักคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติได้รับรางวัลผลงานคิดค้นและสิ่งประดิษฐ์ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติ รางวัลที 3 ประจำปี พ.ศ. 2522 ในการทำวิจัยเรื่อง“การชันสูตรหลอดอสุจิโดยวิธีย้อมสีไรท์”
• รางวัลผลงานคิดค้นและสิ่งประดิษฐ์ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติ รางวัลที 1 ประจำปี พ.ศ. 2528 ในการทำวิจัยเรื่อง “รูปแบบการอบรมพยาบาลห้องผ่าตัดทำหมันหลังคลอด”
• นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี พ.ศ. 2530 ในสาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์ สำนักคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
• รางวัลผลงานวิจัยดีเยี่ยมประจำปี พ.ศ. 2540 “ผลของยาฉีดคุมกำเนิดชนิดเดโปเมดดรอกซีโปรเจสเตอโรนอาซิเตทในการป้องกันการเกิดเนื้องอกมดลูกเปรียบเทียบหลายสถาบัน” ร่วมกับนักวิจัยรวม 12 คน
• รางวัลที่ 1 เรื่อง “เครื่องคะเนน้ำหนักสำหรับ เด็กแรกเกิดและเด็กอายุ 1-5ขวบ ”
• รางวัลที่ 1 จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยร่วมกับคณะอีก 2 คนในการพัฒนาวิธีการทำหมันแห้งที่เหมาะสมสำหรับประเทศกำลังพัฒนา
• รางวัลมหาวิทยาลัยมหิดล-บีบราวน์ เพื่อการแพทย์และสาธารณสุขไทย ประจำปี พ.ศ. 2545(Mahidol University – B.Braun Prize 2002) จากผลงานเรื่อง “The Story of Human Reproduction and Family Planning”
• ผลงานวิจัยดีเด่น ในโอกาสสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี เมื่อวันที่ 22 เมษายน 2525
• รางวัลผลงานวิจัย “ดีเด่น” เงินทุนรัชดาภิเษกสมโภช จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ประจำปี พ.ศ. 2528 สาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ ในเรือง “เครื่องมือจุฬาสโคปและการเผยแพร่ผลงานวิจัย” ร่วมกับนักวิจัยรวม 3คน
• รางวัลสิ่งประดิษฐ์ HardWare ที่ใช้งานกับระบบชีวภาพในงานนิทรรศการสิ่งประดิษฐ์ ประจำปี พ.ศ. 2534 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ผลงานวิจัย

• งานวิจัยในสาขาสูติศาสตร์ -นรีเวชวิทยาและการวางแผนครอบครัวรวมประมาณ 125 เรื่อง และได้รับทุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) เพื่อทำการวิจัยเชิงปฏิบัติการเรื่อง “โครงการวิจัยเพื่อพัฒนาสุขภาพทางเพศ”โดยเป็นหัวหน้าโครงการตั้งแต่ปี พ.ศ. 2539

ความสำเร็จ

• นโยบายการวางแผนครอบครัว (ศาสตราจารย์ นายแพทย์ หม่อมหลวงเกษตร สนิทวงศ์ และ ศาสตราจารย์ นายแพทย์จรัญพัฒน์ อิศรางกูรฯ)
• นโยบายเชิงรุก (อารี สมบูรณ์สุข, นิกร ดุสิตสินและ หม่อมหลวงตะวันฉาย ศิริวงศ์)ทำงานอย่างเป็นองค์รวม
  • Reproductive Physiology and Endocrinology Laboratories (WHO Reference Centre) ( ศาสตราจารย์ แพทย์หญิง คุณมานา บุญคั้นผล )
  • Operations Research ( เทคโนโลยีที่เหมาะสมและบริการสู่ชุมชน )
  • The WHO Inter-Regional Collaborative Research Project for Clinical Evaluation of Fertility Regulating Agents (2515 - 2519)
  • The WHO Collaborating Centre for Research in Human Reproduction “WHO CCR” (ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2520)

ผลงานการพัฒนาบุคลากร

• การอบรมพยาบาล/ผดุงครรภ์ใส่ห่วงอนามัย
• การอบรมพยาบาลห้องผ่าตัดทำหมันหญิงหลังคลอด
• Workshops on Research Methodology(ศาสตราจารย์กิตติคุณ นายแพทย์จรัส สุวรรณเวลา , ศาสตราจารย์กิตติคุณ นายแพทย์นิกร ดุสิตสิน)
• Long-term Institutional Development for Strengthening Research Capabilities in Reproductive Health (WHO) สำหรับมหาวิทยาลัยส่วนภูมิภาค 3 แห่ง (มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และศูนย์ส่งเสริมสุขภาพเขต กระทรวงสาธารณสุข (เริ่ม พ.ศ. 2530)
• Long-term Institutional Development for Strengthening Research Capabilities in Reproductive Health (WHO และกรมวิเทศสหการ)สำหรับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (2537-2539)

ประกาศเกียรติคุณ นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติประจำปี 2530

ด้วยคณะกรรมการบริหารสภาวิจัยแห่งชาติ ได้พิจารณาเห็นว่า นายนิกร ดุสิตสิน ปัจจุบันดำรงตำแหน่ง ศาสตราจารย์ ระดับ 11 ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นนักวิจัยที่ได้อุทิศตนให้กับการวิจัยในสาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์ด้านการวางแผนครอบครัวอย่างต่อเนื่อง มีผลงานวิจัยที่ดีเด่นเป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติ จนได้รับการยอมรับและยกย่องในวงวิชาการทั้งในประเทศและต่างประเทศหลายเรื่อง อาทิ การชันสูตรหลอดอสุจิโดยวิธีย้อมสีไรท์ รูปแบบการอบรมพยาบาลห้องผ่าตัดทำหมันหญิงหลังคลอด วิธีที่เร็วในการวิเคราะห์หาระดับ 5 แอลฟ่าไดไฮโดรเทสทอสเตอโรน โดยวิธีเรดิโออิมมิวโมแอสเสย์ เครื่องมือจุฬาสโคป เป็นต้น ซึ่งผลการวิจัยเหล่านี้มีความสมบูรณ์ทั้งในแง่เนื้อหาวิชาการและด้านวงจรชีวิตจริงในการวางแผนครอบครัว ตลอดจนการนำไปประยุกต์ใช้ในการให้บริการ จึงนับได้ว่าเป็นผู้ที่มีบทบาททางด้านสาธารณสุขในการแก้ปัญหาด้านการวางแผนครอบครัว ศาสตราจารย์ นายแพทย์ นิกร ดุสิตสิน เป็นผู้มีจริยธรรมของนักวิจัยที่นับเป็นแบบอย่างที่ดีแก่นักวิจัยผู้อื่น มีความตั้งใจปฏิบัติงานให้ถูกต้องแม่นยำ มีความสามารถทั้งในการวิจัย การสอน และการบริหาร เป็นผู้ที่ได้เผยแพร่ความรู้ทางด้านกระบวนการวิจัยแก่วงการแพทย์และเสริมสร้างบรรยากาศให้นักวิจัยใหม่ๆ

คณะกรรมการบริหารสภาวิจัยแห่งชาติ จึงมีมติให้ประกาศเกียรติคุณ ศาสตราจารย์ นายแพทย์ นิกร ดุสิตสิน เป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติประจำปี 2530 สาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2533 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2530 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2546 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 4 จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)
• พ.ศ. 2554 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ)) สาขาแพทยศาสตร์
• พ.ศ. 2528 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)

อ้างอิง

• ศจ.ดร.นิกร ดุสิตสิน ผู้สร้างเครื่องมือช่วยผ่าตัดหมันหญิงหลังคลอด เก็บถาวร 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (ไทย)

แหล่งข้อมูลอื่น

• http://www.md.chula.ac.th/research/Issues/Edaword.pdf เก็บถาวร 2006-06-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• http://www.nrct.go.th/RI%20web/RISweb/B_researchers_files/2530/2530_researchers2.htm เก็บถาวร 2007-07-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน