ไซลีเซีย

ภูมิภาคในประวัติศาสตร์ (ในวงสีฟ้าและเหลือง) และเขตแดนประเทศต่าง ๆ ในปัจจุบัน

ไซลีเซีย (อังกฤษ: Silesia; ไซลีเซีย: Ślůnsk; โปแลนด์: Śląsk; เช็ก: Slezsko; เยอรมัน: Schlesien) เป็นภูมิภาคในประวัติศาสตร์ของยุโรปกลาง ปัจจุบันตั้งอยู่ในประเทศโปแลนด์ เช็กเกีย และเยอรมนี

ไซลีเซียเป็นดินแดนที่เต็มไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติและมีบริเวณสำคัญทางอุตสาหกรรมหลายแห่ง เมืองที่ใหญ่ที่สุดในบริเวณนี้ได้แก่วรอตสวัฟ (Wrocław) ซึ่งเป็นเมืองหลวงในประวัติศาสตร์ คาโตวีตเซในโปแลนด์ และออสตราวา (Ostrava) ในเช็กเกีย แม่น้ำสำคัญคือแม่น้ำโอเดอร์

เขตแดนของไซลีเซียเปลี่ยนแปลงไปเป็นอย่างมากตลอดมาในประวัติศาสตร์ทั้งตั้งแต่ยังเป็นของขุนนางในสมัยศักดินา มาจนถึงหลังจากการรุ่งเรืองของรัฐชาติสมัยใหม่ รัฐแรกที่เป็นที่ทราบว่ามีอำนาจในบริเวณนี้คือเกรตเตอร์มอเรเวีย (Greater Moravia) และโบฮีเมีย ในคริสต์ศตวรรษที่ 10 ถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของรัฐโปแลนด์สมัยแรก แต่ต่อมาก็แยกตัวออกไปเป็นดัชชีอิสระแต่ตกเข้ามาอยู่ภายใต้อิทธิพลของเยอรมนีมากขึ้นทุกขณะ ในที่สุดไซลีเซียก็ตกมาเป็นของราชบัลลังก์โบฮีเมีย ที่ผ่านต่อไปยังออสเตรียในปี ค.ศ. 1526 ไซลีเซียส่วนใหญ่ถูกพิชิตโดยปรัสเซียในปี ค.ศ. 1742 ที่ต่อมากลายเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิเยอรมัน ด้านตะวันออกสุดของไซลีเซียกลายเป็นส่วนหนึ่งของโปแลนด์หลังจากสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง แต่ดินแดนส่วนใหญ่ได้รับคืนให้แก่โปแลนด์หลังสงครามโลกครั้งที่สอง ไซลีเซียส่วนที่เป็นของออสเตรียส่วนใหญ่ตกไปเป็นของเชโกสโลวาเกียหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง และในปัจจุบันอยู่ในเช็กเกีย

ประชาชนส่วนใหญ่ในไซลีเซียปัจจุบันพูดภาษาของประเทศที่ตั้งถิ่นฐาน (โปแลนด์, เช็ก, เยอรมัน) แม้ว่าจะยังมีภาษาไซลีเซียที่ยังเป็นภาษาอยู่และบางแหล่งถือกันว่าเป็นสาขาของภาษาโปแลนด์ โดยมีผู้ประกาศตนเองว่าพูดภาษาไซลีเซียอยู่ 60,000 คนในไซลีเซียเหนือ นอกจากนั้นก็ยังมีภาษาไซลีเซียเยอรมัน หรือ ภาษาไซลีเซียใต้ (หรือกลุ่มภาษาเยอรมัน) แต่ก็เป็นภาษาที่เกือบสาบสูญไปแล้ว

ดูเพิ่ม

• ประวัติศาสตร์ยุโรป
• ราชอาณาจักรปรัสเซีย

อ้างอิง

• Długajczyk, Edward (1993). Tajny front na granicy cieszyńskiej. Wywiad i dywersja w latach 1919–1939. Katowice: Śląsk. ISBN 83-85831-03-7.
• Zahradnik, Stanisław; Marek Ryczkowski (1992). Korzenie Zaolzia. Warszawa - Praga - Trzyniec: PAI-press. OCLC 177389723.
•  Chisholm, Hugh, บ.ก. (1911). "Silesia" . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 25 (11 ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. pp. 90–92.
• Przemysław, Wiszewski, บ.ก. (2013). "Cuius regio? Ideological and Territorial Cohesion of the Historical Region of Silesia" (PDF). The Long Formation of the Region (c. 1000–1526) (ภาษาอังกฤษ). Vol. 1. Wrocław, Poland: EBooki.com.pl. ISBN 978-83-927132-1-0. สืบค้นเมื่อ 18 March 2018.
• Harc, Lucyna; Wąs, Gabriela, บ.ก. (2014). "Cuius regio? Ideological and Territorial Cohesion of the Historical Region of Silesia" (PDF). The Strengthening of Silesian Regionalism (1526-1740) (ภาษาอังกฤษ). Vol. 2. Wrocław, Poland: EBooki.com.pl. ISBN 978-83-927132-6-5. สืบค้นเมื่อ 18 March 2018.
• Harc, Lucyna; Kulak, Teresa, บ.ก. (2015). "Cuius regio? Ideological and Territorial Cohesion of the Historical Region of Silesia" (PDF). Silesia under the Authority of the Hohenzollerns (1741-1918) (ภาษาอังกฤษ). Vol. 3. Wrocław, Poland: EBooki.com.pl. ISBN 978-83-942651-3-7. สืบค้นเมื่อ 18 March 2018.
• Czapliński, Marek; Wiszewski, Przemysław, บ.ก. (2014). "Cuius regio? Ideological and Territorial Cohesion of the Historical Region of Silesia" (PDF). Region Divided - Times of Nation-States (1918-1945) (ภาษาอังกฤษ). Vol. 4. Wrocław, Poland: EBooki.com.pl. ISBN 978-83-927132-8-9. สืบค้นเมื่อ 18 March 2018.
• Wiszewski, Przemysław, บ.ก. (2015). "Cuius regio? Ideological and Territorial Cohesion of the Historical Region of Silesia" (PDF). Permanent Change - The New Region(s) of Silesia (1945-2015) (ภาษาอังกฤษ). Vol. 5. Wrocław, Poland: EBooki.com.pl. ISBN 978-83-942651-2-0. สืบค้นเมื่อ 18 March 2018.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Silesia in Europe page ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (เก็บถาวร 27 กรกฎาคม 2007)
• Map of Silesia in 1763
• Old postcards from Silesian towns
• Photos from Silesian towns, villages and communities before 1946
• What is Silesia?