Ё

Yo
อักษรซีริลลิก
А	Б	В	Г	Ґ	Ѓ	Д
Ђ	Е	Ѐ	Ё	Є	Ж	З
Ѕ	И	Ѝ	І	Ї	Й	Ј
К	Л	Љ	М	Н	Њ	О
П	Р	С	Т	Ћ	Ќ	У
Ў	Ф	Х	Ц	Ч	Џ	Ш
Щ	Ъ	Ы	Ь	Э	Ю	Я
ไม่ใช่กลุ่มภาษาสลาฟ
Ӑ	Ӓ	Ә	Ӛ	Ӕ	Ғ	Ҕ
Ӻ	Ӷ	Ԁ	Ԃ	Ӗ	Ӂ	Җ
Ӝ	Ԅ	Ҙ	Ӟ	Ԑ	Ӡ	Ԇ
Ӣ	Ҋ	Ӥ	Қ	Ӄ	Ҡ	Ҟ
Ҝ	Ԟ	Ԛ	Ӆ	Ԓ	Ԡ	Ԉ
Ԕ	Ӎ	Ӊ	Ң	Ӈ	Ҥ	Ԣ
Ԋ	Ӧ	Ө	Ӫ	Ҩ	Ҧ	Ҏ
Ԗ	Ҫ	Ԍ	Ҭ	Ԏ	Ӯ	Ӱ
Ӳ	Ү	Ұ	Ҳ	Ӽ	Ӿ	Һ
Ҵ	Ҷ	Ӵ	Ӌ	Ҹ	Ҽ	Ҿ
Ӹ	Ҍ	Ӭ	Ԙ	Ԝ	Ӏ
อักษรซีริลลิกโบราณ
Ҁ	Ѻ	Ѹ	Ѡ	Ѿ	Ѣ	Ꙓ
Ꙗ	Ѥ	Ѧ	Ѫ	Ѩ	Ѭ	Ѯ
Ѱ	Ѳ	Ѵ	Ѷ	Ꙟ

Yo (Ё, ё) เป็นอักษรตัวหนึ่งในอักษรซีริลลิก และเป็นอักษรตัวที่ 7 ของภาษารัสเซีย อักษรนี้ประดิษฐ์ขึ้นใน พ.ศ. 2340 (ค.ศ. 1797) โดยนักเขียนและนักประวัติศาสตร์ชาวรัสเซีย นิโคไล มิไฮโลวิช คารามซิน (Nikolai Mikhailovich Karamzin) เพื่อลดความสับสนระหว่างการใช้ Е กับ О สำหรับแทนเสียงสระ /o/ ที่ตามหลังพยัญชนะซึ่งถูกอ่านโดยเลื่อนขึ้นไปทางเพดานแข็ง อักษรนี้ใช้ในภาษารัสเซียและภาษาเบลารุส และใช้น้อยครั้งในกลุ่มภาษาสลาวิกอื่นๆ

โดยปกติแล้วอักษร Ё จะออกเสียงเป็น /jo, ʲo/ (โย) แต่เมื่อตามหลังพยัญชนะเสียงเสียดแทรก ฐานปุ่มเหงือก ได้แก่ Ж, Ч, Ш, และ Щ จะออกเสียงเป็น /o/ (โอ) ธรรมดา นอกจากนั้นพยางค์ที่มีอักษรนี้อยู่จะเป็นเสียงเน้นหนักเสมอ (stress)

ลักษณะของ Yo นั้นสามารถระบุได้ว่าเอามาจาก Ye ซึ่งเหมือนอักษรละติน E เว้นแต่ด้านบนจะมีเครื่องหมายเสริมอักษรเป็นจุดสองจุดเรียกว่า umlaut หรือ diaeresis ซึ่งไม่มีที่ใช้ทั่วไปในอักษรอื่นของภาษารัสเซีย เครื่องหมายนี้ถูกใช้เพื่อให้เกิดความแตกต่างกับ Ye เท่านั้น อักษร Ё ได้นำไปใช้ในงานเขียนครั้งแรกเมื่อปลายคริสต์ศตวรรษที่ 18 แต่ก็ไม่ได้ใช้ให้เป็นมาตรฐานจนถึง พ.ศ. 2483-2492 (ค.ศ. 1940-1949) และยังมีคำทับศัพท์มากมายที่ใช้ ЙО แทนอักษร Ё

แม้ว่าหลังจากสงครามโลกครั้งที่สอง อักษร Yo ที่ใช้กันอย่างทั่วไปในงานพิมพ์ ก็ถูกเปลี่ยนไปใช้อักษร Ye เพื่อให้ตัวหนังสือกลมกลืนไปด้วยกัน และปริบทจะเป็นตัวบ่งบอกให้ผู้อ่านเองว่าควรจะออกเสียงอย่างไร แต่การใช้อักษรนี้ยังต้องจำเป็นต้องใช้ในการจัดทำพจนานุกรม หนังสือเรียน หรือตำราสำหรับชาวต่างประเทศ นักประพันธ์และนักวารสารศาสตร์บางท่าน อย่างเช่น อะเลคซันเดอร์ ซอลเจนิซืยน (Aleksandr Solzhenitsyn) หรือ ลีเตราตูร์นายากาเซตา (Literaturnaya Gazeta) ได้จัดพิมพ์หนังสือต่างๆ ด้วยอักษร Yo เสมอ

และความเป็นจริงในการแทนอักษร Yo ด้วยอักษร Ye นั้น มักจะทำให้เกิดความสับสนให้กับผู้ที่ไม่ใช่ชาวรัสเซีย ซึ่งจะเกิดความยุ่งยากในการถ่ายทอดอักษรจากภาษารัสเซีย ปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างหนึ่งคือนามสกุลของชาวรัสเซียที่มักจะลงท้ายด้วย -ев (-ev) และ -ёв (-ov) อย่างผู้นำสองท่านที่ชื่อว่า ฮรูชอฟ (Khrushchev) กับ กอร์บาชอฟ (Gorbachev) ซึ่งนามสกุลของท่านนั้นลงท้ายด้วย -ёв และควรจะถ่ายอักษรด้วย -ov

สำหรับภาษาเบลารุส ชาวเบลารุสเห็นว่าการแทนอักษร Yo ด้วยอักษร Ye นั้นไม่เหมาะสม จึงยังคงใช้อักษรนี้เป็นปรกติ

การใช้ในภาษาอื่น

Yo เป็นอักษรตัวที่ 7 ของภาษาเบลารุส และอักษรตัวที่ 9 ของภาษารูซิน ในภาษาเบลารุสและภาษารูซิน Ye และ Yo เป็นอักษรคนละตัวกัน และใช้แทนกันไม่ได้

ตำแหน่งอักขระ

ชุดอักขระ	อักษร	ฐานสิบ	ฐานสิบหก
ยูนิโคด	ตัวใหญ่	1025	U+0401
	ตัวเล็ก	1105	U+0451
ISO 8859-5	ตัวใหญ่	161	0xA1
	ตัวเล็ก	241	0xF1
KOI8	ตัวใหญ่	184	0xB8
	ตัวเล็ก	168	0xA8
Windows-1251	ตัวใหญ่	168	0xA8
	ตัวเล็ก	184	0xB8

อ้างอิง

• อักษรซีริลลิก จากยูนิโค้ด